Kaynak: dunya.com
Avrupalı şirketler artan güç fiyatları ve yüksek üretim maliyetleri nedeniyle mevt kalım kriziyle karşı karşıya. Fransa ve başka Avrupa ülkelerindeki siyasetçiler, şirketlerin ABD’ye taşınarak tüm sanayi kesiminin içinin boşalmasına neden olmasından her zamankinden daha fazla telaş duyuyor.
Pazartesi günü Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Elysee sarayında önde gelen şirketlerin yöneticileriyle bir akşam yemeği düzenledi ve onları üretimlerini ABD’ye taşımamaya çağırdı. Avrupalı siyasetçiler, son devirde iş dünyasında görülen operasyonların Avrupa’dan ABD’ye kaydırılması eğilimi karşısında alarma geçmelidir.
O yasa Avrupalıları rekabet edemez kıldı
Daha istikrarlı güç fiyatlarına sahip olan ABD, şirketleri ve yatırımları cezbetmektedir. Beyaz Saray’da Joe Biden idaresinin ağustos ayında çıkardığı Enflasyon Düşürme Yasası (IRA), ABD’deki işletmeler için vergi indirimleri ve büyük sübvansiyonlar sağlayarak Avrupa’yı daha az rekabetçi hale getirdi.
Devler Atlantik’in karşı yakasına taşınıyor
Sonuç olarak, Avrupa’nın en büyük alüminyum eritme tesisi olan Fransız Aluminum Dunkerque Industries, artan elektrik fiyatları nedeniyle üretimini yüzde 22’nin üzerinde azalttığını duyurdu. Alman Volkswagen bu yılın başlarında ABD’deki operasyonlarını genişleteceğini duyurdu. Hollandalı kimya üreticisi OCI, Atlantik’in öbür yakasında yeni bir fabrika inşa ediyor.
Ukrayna krizinin başlangıcından bu yana Avrupa ülkeleri ABD’nin müsaadeden giderek Rusya’ya karşı birçok kere yaptırım uyguladı ve bu yaptırımların en büyük mağduru oldu. Fakat Atlantik’in öte yakasında, Ukrayna krizinin kışkırtıcısı ABD, oburlarının sefaletini inançlı bir aralıktan izliyor ve hatta krizden çıkar sağlıyor.
Örneğin, ABD’li şirketler sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) için Avrupa pazarında yerli alıcılarından iki kat daha yüksek fiyat talep etti.
ABD tenkit oklarının hedefinde
Bazı memleketler arası münasebetler uzmanları ABD’nin müttefiklerinin çıkarlarını düşünmediğini savunuyor. Ukrayna krizini Avrupa’nın stratejik özerkliğini zayıflatmak için kullandığını ileri sürüyor. Biden idaresi Amerikalı şirketlerin servetine servet katmak için Avrupa’yı pençesine alan güç krizinden yararlanmakla suçlanıyor. Gelinen süreçte ABD kendi çıkarları için Avrupa imalat endüstrinin içini boşalttı.
Macron ABD’yi korumacılıkla suçluyor
Macron Washington’u korumacılıkla suçlarken, giderek daha fazla Avrupalı siyasetçi ABD’nin gerçek yüzünü görmeye başladı. Alman bakan ABD’yi “astronomik” doğal gaz fiyatları nedeniyle eleştirdi. Salı günü Fransa ve Almanya, ABD Enflasyon Düşürme Yasası üzere zorluklara karşı Avrupa sanayi siyasetinde “yenilenmiş ivme” davetinde bulunan ortak bir bildiri yayınladı.
Bazı Avrupa ülkeleri bu ihtara kulak vermeye başladı. Washington’un Çin’i yarı iletken teknolojisinden yoksun bırakma baskısının ortasında Hollanda Dış Ticaret Bakanı Liesje Schreinemacher, Hollanda’nın ABD’nin adımlarını takip etmeyeceğini ve bu mevzuda kendi kararını vereceğini söyledi.
Hegemonik “Önce Amerika” stratejisi müttefikleri uzaklaştırıyor. Şuurlu bir değerlendirmenin akabinde, Avrupa ülkeleri tedarik zincirlerinin ayrıştırılmasına ya da koparılmasına karşı olduklarını lisana getirerek memleketler arası bağlantılarda giderek daha rasyonel seçimler yapıyor. Avrupa ülkelerinin ABD’nin dümen suyunda dans etme alışkanlıklarını bırakarak gerçek manada stratejik özerklik elde etmelerinin vakti gelmiştir.
