Emre ERGÜL
2022 sıkıntı bir yıldı… Covid-19 pandemisi sonrası silkelenip kendine gelmesini bekleyen global iktisat, Rusya başkanı Vladimir Putin’in beklenmedik Ukrayna işgali sonrası ışık topu üzere güç krizleriyle tanışınca, bol iniş ve çıkışların yaşandığı bir “rollercoaster” yılı oldu.
Batı’nın Ukrayna’ya dayanağı sonrası cephede istediğini alamayan Putin’in ikinci bir işgale hazırlandığı şu günlerde herkesin lisanında birebir soru var: “2023 nasıl geçecek?” İşte bu sorunun yanıtına ulaşmak için dünyanın önde gelen 15 yatırım bankasının yeni yıl raporlarını inceledik.
Değişik noktalardan bakıp yorumlasalar da hepsi, 2023 için ortak üç söz etrafında dönüp duruyor: “Resesyon, enflasyon, toparlanma.” İşte yatırım bankalarının 2023 değerlendirmelerinin özeti…
APOLLO KÜRESEL: 2022’nin üç temel konusu (Yüksek enflasyon, resesyon ve yerinden edilmiş varlık fiyatları) 2023’ün de ana bahisleri olacak gibi… Fakat bu yıl bu üç hususun, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) mali şartları sıkılaştırma hareketinin makroekonomik alanda tesirini göstermesi ile birlikte farklı kıssaları olacak. Pekala, enflasyon, Fed’in yüzde 2’lik 2023 gayesine geri gelir mi? Hayır! Bunun gerçekleşmesi için 2 ya da 3 yıla muhtaçlık olacak. Lakin [bu yıl] muhtemelen yumuşak bir iniş yaşanacak.
FIDELITY INTERNATIONAL: Enflasyon, 2022’de piyasaları o denli bozdu ki, bu yıl da yüksek olacak üzere görünüyor. Kolay para devrini sonlandırma sonrası oluşacak riskler, resesyon ya da enflasyon krizine neden olabilir. Global iktisat 2023’te de zorluklardan oluşan bir izdiham yaşayacak!
BNY MELLON: 2022 yatırımcılar için sıkıntı bir yıldı. 2023’e bakınca da, yatırımcılar için anahtar ölçü, enflasyon olacak. 2023’te yüzde 70 ihtimalle global resesyon olacak. Lakin hafif ve kısa sürmesini bekliyoruz. 2023’ün birinci yarısında volatilite öngörüyoruz.
WELLS FARGO: 2023’ün birinci yarısında ABD’de bir resesyon bekliyoruz. Global iktisatta 2023’ün başında resesyon, ortasında toparlanma, yıl sonunda da fiyat artışları varsayım ediyoruz. Pay senedinde yararlar evvel düşecek. Fakat sonra, yatırımcının 2023 sonu ya da 2024’te toparlanacağını öngörmesinden dolayı pay senedi piyasalarının kazandıracağını düşünüyoruz.
DEUTSCHE BANK: Merkez bankaları ve yatırımcılar 2023’ü daha kolay görüyor. İddialarımıza nazaran enflasyon düşse de merkez bankalarının amaç kestirimlerinin üzerinde kalacak. 2023’te ayrıyeten daha istikrarlı bir ABD doları göreceğiz. 2023 boyunca enflasyon beklentimiz, Almanya’da yüzde 7.0, euro bölgesi için yüzde 6.0, ABD için de yüzde 4.1 olması istikametinde. Enflasyonun en büyük faktörü de güç olacak.
BNP PARIBAS: 2023’ün yeni volatilite kaynakları sağlayacağı kesin. Lakin bu bir fırsat olarak görülmeli. Avrupa’nın birçok resesyonda. Benzerinin ABD’de 2023’ün üçüncü çeyreğinde başlamasını bekliyoruz. Çin’in büyümesini 2022’de engelleyen iki faktörün (Sıfır Covid siyaseti ve istikrarsız gayrimenkul piyasaları) 2023’te yumuşamasını bekliyoruz. Bu sayede Çin iktisadı yükselişe geçse de büyüme pandemi öncesi düzeylerin altında kalacaktır.
JP MORGAN: İktisat ve piyasalar için daha uygun bir yıl olacak… Gelişmiş ekonomiler, 2023’te hafif resesyon yaşayacak. Enflasyon doğurucu baskıların oluşacağına dair işaretler var.
ING: “İlginç vakitlerde yaşayasın…” Bu Çin atasözünü son 2 yıldır çok duyuyoruz. 2022, pandemi sonrası toparlanma yılı olacaktı; savaşın, enflasyonun, gücün ve emtia fiyat krizleri, kuraklık ve sellerin yılı oldu. 2023 ne getirecek? Bu yıl da geçen yılın bahisleri (savaş, güç krizi, ticaret tansiyonları ve hatta Covid) geçerli olacak üzere. 2023’te resesyonun değişik tonlarını görmeyi bekliyoruz. Enflasyon 2023’ün ana teması olmaya devam edecek.
CREDIT SUISSE: Beklentilerimiz: euro bölgesi ve Birleşik Krallık resesyona girecektir. 2023’ün ortasında tabana vurduktan sonra da zayıf ve süreksiz bir toparlanma sürecine gireceklerdir. Ekonomik büyümeler 2023 boyunca düşük kalacaktır. Enflasyon düşse de ABD, Birleşik Krallık ve euro bölgesinde merkez bankalarının amaçlarının üzerinde olacaktır. Gayrimenkul piyasaları için de kuvvetli bir yıl olacak.
CITI: Yatırımcılar için 2022 hiç de özlenecek bir yıl değildi. 2023’te piyasalar 2024 için öngördüğümüz ekonomik toparlanmaya önderlik edecek. 2021’deki Covid sonrası ekonomik patlama, 2023’e girerken (tüm dünyanın) “akşamdan kalma”sına neden oldu. Bugün hissettiğimiz baş ağrısı da devam etmeyecek. O yüzden de 2023’te “daha düzgünü için” bir değişimin yaşanacağına inanıyoruz.
BARCLAYS: Savaş bitecek üzere görünmüyor, Avrupa sık sık güç baş ağrıları yaşayacak. Global büyüme için en yavaş yıllardan biri olması beklenen 2023 uzun ve şiddetli bir yıl olacak. Analistlerimize nazaran, dünya yüzde 1.7 büyüyecek. Bu oran 2021’de yüzde 6, 2022’de 3.2’ydi. Büyük merkez bankaları sınırlayıcı olacak.
HSBC: Raporun ismi “Umut ışığını ararken…” Global ekonomik momentum yavaşlamaya devam edecek, euro bölgesi ve Birleşik Krallık resesyona girecek, ABD’nin büyümesi olağanın altında olacak, Çin’in 2023 toparlanması da büyük ihtimal sığ olacak.
BLACK ROCK: 40 yıllık Büyük Ilımlılık (The Great Moderation) devri artık geride kaldı. Yeni bir “daha büyük makro ve piyasa volatilitesinden” oluşan bir rejim başladı. Evvelden görünen bir resesyon yolda… Merkez bankaları da enflasyonu ehlîleştirmek için sıkılaştırma siyasetleri uygulamanın peşinde.
NATWEST: Bu yıl, iktisat ve piyasaların üzerinde güç fiyatları sallanıyor olacak. Düşük güç fiyatları, global iktisatta yumuşak inişin yolunu açabilir. Büyük ekonomiler resesyona girecek.
GOLDMAN SACHS: Global büyüme yüzde 1.8 olacak. ABD’nin bilakis euro bölgesi ve Birleşik Krallık’ın resesyona girmesi bekleniyor. Çin iki başka yarı yaşayacak. Birinci yarıda yavaş büyüme, ikincisinde de fiyat artışları…
