Altınbaş Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi ve Sarsıntı Mühendisliği Uzmanı Prof. Dr. Zeki Hasgür, “Bu müddet içinde yer uygunlaştırılması yapılmış yapıların 2007 Sarsıntı yönetmeliğine uygun yapılması gerekiyordu. AFAD’ın Sarsıntı Dairesi tarafında işletilen kuvvetli hareket ivme şebekesinin Düzce’de kaydedilen en büyük zelzele ivme bedeli 407 gal olup 17 Ağustos 99 zelzelesinde Adapazarı’nda kaydedilen ivme bedeline eşit olduğuna ve ondan daha sığ (6.8km) derinlikte meydana geldiğine bakılırsa, bu boyuttaki bir zelzelede orta hasar da olabilir. Lakin adliye, hastane ve okul üzere kamu yapılarının kıymet katsayısı arttırılarak hesap yapılması ve yüksek dayanımlı beton ile yüksek dirençli çelik ile inşa edilmiş binalar olması onların çok hafif hasar dışında hasar görmelerinin beklenmemesi gerekirdi” değerlendirmesini yaptı.
Deprem sonrası çok sayıda (103) artçı sarsıntı olduğunu belirten Hasgür, bunun beklenen büyük Marmara sarsıntısına bir tesiri olacağını düşünmediğini lisana getirdi. Bölgede 23 yıl içinde şimdikine nazaran 30 kat fazla güç boşalması olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Zeki Hasgür, şu anda tam görememekle birlikte daha evvel kırılmayan bir kolun kırılmış olabileceğini tabir etti. Hasgür, “Hasarın ağırlaştığı bölge de merkez üssünü belirli eder. Bu durumda Gölyaka olduğu görünüyor. Lakin arazi araştırması ile köylerde hasarın yayılması daha net anlaşılır” diye konuştu.
“Hasarlı binalara girmeyin”
Prof. Dr. Zeki Hasgür, şu anda insanların doğal olarak dışarı çıktıklarını kaydetti. Artçı sarsıntıların M=5 büyüklüğe kadar devam etmesi nedeniyle hasarlı binalara girmemelerini önerdi. Yapıda taşıyıcı sistemlerinin ne kadar hasar aldığını bilemeyecekleri için bugün beklemeleri daha hakikat olacağını lisana getirdi.
“Riskli binalar orta büyüklükteki zelzelede muhakkak olur”
Kayıpların en aza indirilmesi için zelzeleye hazırlıklı olunması gerektiğini de vurgulayan Hasgür, şu ikazları yaptı:
“Yapıların güçlendirmesi, 1999 öncesi inşa edilmiş, düşük dayanımlı gereç kullanılmış yapılar bu orta şiddetli sarsıntıyla muhakkak oldu. Bu büyüklükteki ivmeler tesirinde taşıyıcı sistemdeki çatlaklar, korozyon hasebiyle boşluklar kendini gösterir. Sarsıntı riski olan bölgelerde bir an evvel yapı kontrollerinin gerek Mühendisler Odası gerekse belediyeler tarafından yapılması lazım. Çok zayıf binaların yıkılıp yenisinin yapılmasının, toptan göçmenin önlenmesi açısından gerekiyor. Siz, bile bile sarsıntı anında kaçamayacağınız bir yapıyı güçlendirmeye çalışır mısınız? Risk altında bu tipten birçok yapı bulunuyor. Bunları ortadan kaldırmak gerekiyor.”
