Maruf BUZCUGİL, Hüseyin GÖKÇE / ANKARA
Ankara Ticaret Odası(ATO) Lideri Gürsel Baran, Türkiye’nin Avrupa’ya hizmet eden bir ülke değil, Avrupa’dan para kazanan bir ülke olması gerektiğini söyledi. İş dünyasının belirsizlikler sebebiyle önünü göremediğini lisana getiren Baran, seçim sonrasında herkesin elini taşın altına koyacağı bir iktisat programına gereksinim olduğunu bildirdi. Ankara Temsilciliğimizin yeni ofisini ziyaret eden Gürsel Baran, Ankara’nın yıllardır beklediği fuar alanına 1 yıl içinde kavuşacağını kaydederken, imaline başlanan yeni stadın da 2 yıl içinde tamamlanacağı bilgisini verdi.
“Ankara, başşehir muamelesi görmedi”
● Başşehrin en çok üyeye sahip bir meslek örgütü olarak ve potansiyelini de göz önünde bulundurarak, Ankara’nın gerçek iktisat potansiyelini yansıtabildiğini düşünüyor musunuz?
Ankara 85 milyonluk ülkenin başşehri fakat başşehir muamelesi görmedi. Yani Başşehrin olması gereken yerde değil Ankara. İhmal edilmiş bir kent olarak görüyorum. Sayın Cumhurbaşkanı ve bakanlarımız Ankara’ya büyük dayanak veriyorlar. Ankara milletvekillerimizi de misyona çağırıyorum. Birinci öncelikli vazifelerinin Ankara olması gerektiğini düşünüyorum. Bakın İstanbul’da havaalanına kent merkezinden metro yapıldı, hepimiz gururlandık. Ankara’da ise yıllardan beri söylüyorum, kent merkezinden havaalanına metromuz yok. Bu o kadar büyük eksiklik ki hızla yapılması gerekir. Bugüne kadar çok defa konuşuldu. Fakat bir ilerleme kaydedilemedi. Ankara’da hoş gelişmeler de oluyor. Örneğin aşağı üst 2 ay evvel Sayın Cumhurbaşkanı 19 Mayıs Stadının yerine yapılacak yeni stadla ilgili muştuyu verdi. Projesi tamamlandı, ihale süreci bitti ve 24 aylık müddet başladı. Ben futbolu çok önemsiyorum zira ülkelere ve kentlere çok şey katıyor. Örneğin, Şampiyonlar Ligi yahut UEFA finalinin Ankara’da oynanmasını çok istiyorum. Hem ülkemiz hem kentimiz çok şey kazanır. Bakın yaklaşık 29 yıldır Ankara’da bir ulusal maç oynanmadı, ben bunu çok büyük eksiklik olarak görüyorum.
● Yıllardır çözülemeyen bir sorun da fuar alanı olarak lisana getiriliyor, bu bahisteki son gelişmeler nelerdir?
Doğru, Ankara uzun müddettir yeni fuar alanını bekliyor. Bu sorunun da kısa müddette çözüleceğini düşünüyorum. İnşaatla ilgili kimi problemler var, bunlar çözülünce 1 yıl içinde fuar alanımıza kavuşacağız. Fuarlar da kentler için çok değerlidir. Ben işim gereği dünyanın bir çok yerinde fuara gittim. Bu işi en düzgün yapan ülkelerden birisi Almanya. Örneğin Köln’de düzenlenecek rastgele bir fuara katılabilmek için 5-6 ay evvelden bilet almazsanız uçakta, otelde yer bulmak mümkün değil. Yemek yiyecek yerlere randevusuz giremezsiniz, taksi bulamazsınız. Yani velhasıl fuar periyodunda kentler öbür bir kente dönüşüyor. Bugün Almanya’nın endüstrisinden öbür bir şeyi yok, turizm sıfıra yakın lakin fuar kaynaklı ülkeye inanılmaz gelir sağlanıyor. Bunu bir an evvel bitirip memleketler arası aktifliklerin sık yapıldığı bir yere getirilmesi lazım. Fuar merkezinde; Ankara Büyükşehir Belediyesi, TOBB, ASO, ATO, ATB, Akyurt Belediyesi üzere kurumların paydaşlığı var.
● Tıpkı vakitte TOBB Ticaret Odaları Kurul Lideri olarak gelinen noktada, ticaretle uğraşan insanların durumuna ait tespitlerinizi paylaşabilir misiniz?
Zor bir coğrafyada, maliyetli bir coğrafyada ticaret de zordur. En değerli meşakkat yarınla ilgili hesap yapamamaktır. Belirsizlik ortamını aştığımızda farklı yerlere geleceğiz. Pandemi süreci, bizim insanımızın ticarete bakışıyla, Avrupalı Amerikalının ticarete bakışı ortasındaki farkı bize gösterdi. Türkiye bir anda maske, esirgeyici üreten ülke oldu. Yani bizim insanımız, ortama nazaran çok süratli hareket kabiliyetine ve üretim esnekliğine sahip. Avrupa’da birçok ülkede öğle saat 12:00’de gittiğinizde alışveriş yapamazsınız. Örneğin Yunanistan’da saat 12-16 ortasında siesta var. Bakın bugün birisi benden bir şey isteyecek, 10 teneke boya gereksinimim var dese ben sarfiyat gece 23:00’da dükkanı açarım.
“Savunma sanayiinin performansını öteki bölümlere de yaymalıyız”
Daha evvel de tekraren söyledik, Türkiye rahatlıkla bu coğrafyanın tedarik, üretim merkezi olabilir. En değerli eksikliklerimizden birisi de ihracatın çok düzgün düzeyde olmasına karşın, cari açık üretiyor olmamızdır. Bunun kaynağı güç olmakla birlikte, aslında biz bu kadar ihracatı katma kıymetli yapabilirsek, markalı yapabilirsek, rahatlıkla cari fazla veren bir yapıya kavuşuruz. Bana nazaran Türkiye’nin Avrupa’ya hizmet eden değil, Avrupa’dan para kazanan ülke olması gerekir. Şayet katma pahalı üretimi yapabilirsek, hem işin kârlı kısmını da biz yürütmüş oluruz. Savunma sanayi dalının ihracata ve ihracat ünite fiyatına büyük katkısı var ancak bunu öbür bölümlere de yaymalıyız. Örneğin Ankara yalnızca savunma endüstriyle değil, dokumacılık ve sıhhat turizmi alanında da değerli potansiyele sahip bir kent.
● Ankara’da kamu ile özel kesim ortasında değerli bir birliktelik dikkat çekiyor. Bu süreci biraz anlatabilir misiniz?
Ankara’da nitekim hoş bir birliktelik ortamını yakaladık. Ankara Valimiz, Büyükşehir Belediyesi, Cumhurbaşkanı Yardımcımız da büyük takviye veriyor. Bütün oda ve borsalarımız Ankara için birlikte hareket ediyoruz, kıymetli bir konsensüs oluşturduk. Yeni periyotta önceliğimiz Ankara ve Türkiye’nin iktisadı olacak.
● Daha evvel enflasyon muhasebesine yönelik ısrarcı açıklamalarınız olmuştu….
Evet, hala enflasyon muhasebesine şiddetle muhtaçlık olduğunu düşünüyorum. Sayın Nureddin Nebati birinci bakan olduğunda İstanbul’da Dolmabahçe’de görüşlerimizi sorduğunda, benim tek söylediğim mevzu enflasyon muhasebesiydi. Yaklaşık 3 ay evvel yeniden bir ziyarete gittiğimizde de enflasyon muhasebesi konusunu ilettik. Bu hususun çok değerli olduğunun herkes farkında. Bu mevzuda değerli bir gelişme bekliyorum. Çıkmadığında kayıt dışı dahil birçok sonuçları ortaya çıkıyor. Bunun dışında enflasyon karşısında sermayemiz eriyor, hak etmediğimiz düşünceyle karşı karşıyayız. Enflasyon muhasebesi bu manada birinci önceliğimiz olmalı.
● Finansmana erişim noktasında eza yaşıyor musunuz?
Faiz, enflasyon oranlarında külfet var. Kamu bankaları pandemi sürecinde değerli bir misyon üstlendi. Özel bankalar o kadar yanımızda olmadı lakin kamu bankaları kuvvetli sürecin atlatılmasıyla ilgili büyük vazife üstlendiler. Artık finansmana ulaşmakla ilgili birtakım dertler yaşanıyor. Cumhurbaşkanımızın açıklaması vardı, bilhassa yatırımla ilgili takviye verilmesi noktasında talimat vermişti. Gerçi kredi kullananlardan kaynaklı sorunlar da oldu. Yani, paraya muhtaçlığı olmayanlar uygun kurallarda aldıkları krediyi işiyle ilgili olmayan alanlara yatırdılar. Bilhassa yatırımla ilgili kamu bankalarının takviyeleri devam edecek. Önümüzdeki seçimden sonra herkesin elini taşın altına koyacağı bir ekonomik programa muhtaçlık var. Biz çok farklı bir ülkeyiz, birtakım eksikliklerimizi, aksaklıklarımızı, problemlerimiz sistem oturduğunda önünde kimse duramaz, önümüz çok açık.
● Yeniden sizin daha evvel gündeme taşıdığınız, kamunun yerli malı tercihiyle ilgili bahiste, gelinen noktayı kâfi görüyor musunuz?
Çok sıkıntı bir süreçten geçiyoruz ve buradan çıkış için de toplumun tüm kısımlarının özel uğraş harcaması gerekiyor. Ayağımızı yorganımıza nazaran uzatmamız lazım. Kamuda yerli malıyla ilgili hassasiyet oluşturmamız lazım, bu hususta problemlerimiz var. Kamu kurumları, şayet ülkemizde varsa öncelikle burada yapılan üretimi tercih etmeli.
“Avrupa, güç sorunu nedeniyle kömüre geri dönüyor”
● Mesken sahipliği yaptığınız Eko İklim Zirvesi’nde öngördüğünüz sonuçlara ulaşabildiniz mi?
Bizden sonraki jenerasyonlara pak dünya bırakmamız lazım. Bugünden baktığımızda onları güç günler bekliyor. Elimizden gelen her adımı atmamız gerekiyor. Eko İklim Doruğu de bu hususta atılan kıymetli bir adım olarak değerlendiriyorum. Bu hususta toplumun her katmanında değerli bir farkındalık yarattığımızı düşünüyorum. Bunun devamı da gelecek, yani klâsik hale dönüştürmek istiyoruz. Paris İklim Mutabakatını ülkemiz imzaladı, 2053’te karbon nötr maksadımız var. Bugünden o sürece giden yolda hangi yıl neler yapılması lazım, hangi adımlar atılacak ona bakmamız lazım. Lakin gelinen noktada, savaş iklimi ve buna bağlı olarak güçle ilgili yaşanan problemlerin, Avrupa ülkelerinde, iklim değişikliği alanında alınan kararlara uymama üzere meşakkate yol açtığını görüyoruz. Artık kömüre geri dönüyorlar.