Berfin ÇİPA
2008’de Bitcoin ile hayatımıza giren kripto para kavramı, o günden bugüne geniş kitleler tarafından benimsendi. Medyanın da Bitcoin başta olmak üzere kripto paralara ilgi göstermesi ile birlikte bu finansal enstrüman birden fazla insanın hayatının bir modülü haline geldi.
Hikayenin başlangıç sorusu“2008 yılında hangi kırılmayla kripto paralar sahnedeki yerini aldı?”ya Bitay Analisti Betül Yavuz’un karşılığı; “2008’de tüm dünyayı tesiri altına alan global ekonomik krizle birlikte merkezi otoritelere inanç azalmıştı. Yatırımcılar bu güvensizlik ortamında, devlet ve bankaların denetiminin dışında yatırım aracı arayışındaydı. Bu kriz sonrası kimliği hala meçhul olan Satoshi Nakatomo’nun geliştirdiği birinci “Bitcoin” piyasaya sürüldü. Bitcoin, yatırımcılar tarafından sonlu arzı olması nedeniyle enflasyona karşı bir muhafaza aracı olarak görüldü” formunda oldu.
Wofdex Crypto Exchange Araştırma Yöneticisi Helin Çelik ise; “Kripto paralar, blokzincir teknolojisine dayanan, rastgele bir merkezi otoriteye bağlı olmayan, şeffaf ve süratli transferi mümkün olan dijital varlıklar. Çeşitli gayeler için üretilmesi mümkün olan dijital varlıkların, yasalar el verdiği surece, ödeme ve yatırım aracı olarak kullanılması mümkün. Bitcoin’in doğuşunun akabinde hem kripto paraların hem de blokzincir teknolojisinin klâsik modellere entegrasyonunun temeli atılmış oldu” formunda kıymetlendirme yaptı.
“Bitcoin’in arzı altından daha sınırlı”
Altın üzere Bitcoin’in de rezervlerinin sonlu olması başkan kripto para ünitesinin, birtakım kitlelerce “dijital altın” olarak nitelendirilmesine yol açtı. ELYT.net Kurucu Ortağı ve Teknoloji Müellifi Ahmet Usta, Bitcoin’in altından daha sonlu rezervinin olduğunu belirterek; “Bitcoin de dijital dünyada altın üzere hudutlu rezerve sahip bir varlık. 21 milyon adet üretilebilecek kayıt sayısı matematik ve kriptoloji biliminin getirdiği yapıyla sonlandırılmış durumda. Bugün bunu dünya üzerindeki rastgele bir otoritenin değiştirmesi mümkün değil. Uzay madenciliğiyle dünyaya altın rezervi getirebileceğimizi düşünürsek, ben işi daha ileri götürüp, Bitcoin’in altından daha hudutlu bir arzı olduğunu düşünüyorum” dedi.
Icrypex Araştırma Uzmanı Atakan Kaplan ise; “Bitcoin için altının yerini alacak telaffuzunu kullanmak sıkıntı olsa da, Bitcoin’in rezerv para ünitesi olması hayal değil. Rezerv para ünitesi olabileceğinin ardındaki en büyük neden sonlu arza sahip olması ve kullanılmaya başladığı birinci günden itibaren kesintisiz bir hizmet sağlaması. Bitcoin hakkında şuan için dijital altın tanımlamasını yapmayı uygun görmüyorum. Riskli varlıklarla bu kadar yüksek korelasyona sahip olan ve kendi dinamiklerini fiyatlamaktansa küresel konjonktürden etkilenen Bitcoin’de gelecekte bu korelasyonların son bulacağını ve kendi dinamiklerini fiyatlamaya başlayacağını düşünüyorum” tabirlerini kullandı.
“Blokzincir bankacılık süreçlerini kökten değiştirebilir”
Finans bölümünde yesyeni bir kapı aralayan Blokzincir teknolojisini dijital defter olarak tanımlayan Betül Yavuz; “Blokzincir iş ağındaki süreçlerin kaydedildiği ve kaydedilen dataların ağdaki bilgisayarlarla paylaşıldığı tıpkı vakitte datalar üzerinde değişiklik yapmak için ağdaki bilgisayarlardan onay alındığı büyük bir dijital defterdir. Blokzincirin gelecek periyotta kökten değiştireceği en büyük alan bankacılık bölümü olacaktır. Yakın gelecekte blokzincire ahenk sağlamayan birçok banka, sistemin dışına itilme riskiyle karşı karşıya kalabilir” dedi.
Helin Çelik blokzincir için “yeni kuşak finansal anlayışı vadediyor” diyerek; “Blokzincir teknolojisi suratı, güvenliği, vakit maliyetini azaltmayı, şeffaflığı ve yeni kuşak finansal anlayışı vadediyor. Hem kamu kuruluşları hem de özel şirketler farklı projeler üretip dataları blokzincir üzerine kaydedebiliyor. Bu teknolojiyi çeşitli alanlara entegre etmek mümkün. Örneğin isimli olayların takibinde kullanıldığında kanıtların sağlıklı ve değiştirilemez biçimde saklanması için uygun yer sağlanıyor. Ticari faaliyetlerde hem evrak hem de işgücü maliyetinde kolaylık sağlanıyor. Bilhassa yurt dışında, gümrüklerde blokzincir teknolojisinin kullanımının yaygınlaştığı görülüyor. En değerlisi de finans… Klâsik finans anlayışının değişmesi gerektiğinin en kıymetli delili olarak hayatımızda yer alıyor” formunda konuştu.
“Yeni bir finans sistemi kuruluyor”
Atakan Kaplan blokzincir ile klasik sistemi şu sözlerle karşılaştırdı; “Blokzincir teknolojisi bir aracıya ve itimat hissine gereksinim olmadan dünyanın birçok yerine dağılmış makineler tarafından onaylanan bir ağ vadediyor. Klasikleşmiş finans sistemi merkezi otoriteler tarafından yönetilen, dışa kapalı sistemlerdir. Bu dışa kapalılık gelişimi yavaşlatan ve günümüz muhtaçlıklarını tam manasıyla karşılama yetisinin önüne geçen faktörlerden biri. Blokzincir ile rastgele bir otoritenin bulunmadığı, birçok sistemin bir ortada kullanılabildiği, açık kaynak koduyla birlikte tüm yapıların birbirlerinin gelişimlerini gözlemleyip daha süratli bir biçimde sektörel gelişimin yaşandığı yatay bir yapılanmayla artık yeni bir finans sistemi kuruluyor”
Ahmet Usta ise; “İş süreçlerini, iş akışlarını ve itimada dayalı oluşturulması gereken kayıtlara dair ne kadar iş modeli varsa hepsi blokzincir üzerine taşınabilir. Blokzincir teknolojisinin son gayesi merkezi yapıları ortadan kaldırmak değil. Merkezi yapılar blokzincir teknolojisini kullanarak ilgi içerisinde oldukları taraflara karşı daha şeffaf daha muteber daha sorgulanabilir daha fazla raporlanabilir bir pozisyonda olabilirler” dedi.
