Mehmet Hanifi GÜLEL / İSTANBUL
Türkiye’de bir birinci olan ve tarım dalına dair sıkıntıların da görüşüldüğü konferansta, Türkiye İş Bankası’nın katkılarıyla gerçekleşti.
CÜD Eş Liderleri Ömer Ergüder ile Hakkı Akhan, Türkiye İş Bankası Tarım Bankacılığı Pazarlama Kısım Müdürü Kerem Akıner’in yanı sıra alanında uzman isimlerin, akademisyenlerin ve CÜD üyelerinin katıldığı konferansta, dünyada ve Türkiye’de ceviz iktisadı, iklim değişikliğinin randıman üzerindeki tesirleri, verimli ceviz yetiştiriciliği ve cevizde markalaşma üzere hususlar ele alındı.
Konferansta ayrıyeten, dünyada tarım bölümünde yaşananlar ve uygulanmaya başlanan yeni teknikler hakkında bilgi verildi. 5 farklı panel düzenlendiği konferansta konuşan CÜD Eş Lideri Ömer Ergüder, yerli cevizin ehemmiyetine dikkat çekmek ve yerli ceviz üreticilerin karşılaştığı sıkıntıları lisana getirmek ismine kelam konusu aktifliği gerçekleştirdiklerini vurguladı.
Derneklerini 2,5 yıl kadar evvel hayata geçirdiklerini bildiren Ergüder, bugün Türkiye’nin farklı bölgelerinde irili ufaklı bahçelerini kapsayan 40 üyesi, 35 bin dekara yakın yeri, yaklaşık 1 milyon ekili ceviz ağacıyla önümüzdeki yıllarda 20 bin tona yakın rekolteye sahip olacak bir pozisyonunda olduklarını söyledi.
Misyonlarının yerli ceviz üretimini ve yerli ceviz tüketimini artırmaya yönelik çalışmaları hayata geçirmek olduğunu aktaran Ergüder, konuşmasına şöyle devam etti: “Ülkemizde tükettiğimiz cevizin maalesef üçte ikisini ithal ediyoruz. Türkiye, dünyada kişi başına en fazla ceviz tüketen ülkelerden ve elimizdeki sayılara nazaran kabuklu ceviz tüketimimizin 150 bin ton civarı, ticari üretimimizin ise 40 – 50 bin ton ortasında olduğunu gösteriyor. Ortadaki bu açığın kapanabilmesi için en az 20 – 30 bin hektar daha yatırım yapılması gerekiyor. Dernek üyelerimizin ve öteki yatırımcıların büyük çoğunluğu, bahçe yatırımlarını hem pazardaki yerli eser açığını hem de pazarın büyük tüketim potansiyelini kıymetlendirerek yaptı. Bölümümüzün geçmişine bakarsak yatırımların büyük bir kısmı son 10 yıl içinde gerçekleşti.”
Sektör olarak önlerinde kıymetli fırsatlar olduğunu belirten Ergüder, bu değerli fırsatların başında bilhassa tüketim açısından çok değerli bir pazarın tam içinde yer almamızdan kaynaklandığını söyledi.
Ceviz Üreticileri Derneği Eş Lideri Hakkı Akhan ise kendi bahçesini kurarken her santimetrekaresine emek harcadığını söz ederek, “4-5 yıldır hayalini kurduğumuz bir olma fikri olgunlaştı, büyüdü ve iki yıl evvel CÜD’ü kurduk. Biz olmanın verdiği güç ve motivasyonla, bildiklerimizi paylaşarak çoğaltmak için bugün bu burada bir ortadayız.” dedi.
“Devletin yapamadığını özel dal yaptı”
Gazeteci İrfan Donat moderatörlüklerinde gerçekleşen ‘Dünyada ve Türkiye’de Ceviz İktisadı ve Bir Yatırım Aracı Olarak Ceviz’ panelinde küresel ceviz pazarı ele alındı. DÜNYA Gazetesi müellifi Ali Ekber Yıldırım, panelde yaptığı konuşmada Türkiye en çok ceviz ithal eden ülke olduğuna, özel dal ile devlete ilişkin dataların ortasında çok farklılıklar olduğuna dikkat çekti. Başka yandan son 15 yılda ceviz ve badem üretiminin bir moda formda süratle yayılmaya başladığını belirten Yıldırım, “Bakanlığın verdiği dayanaklarla üretim alanların genişledi. Son periyotta Manisa ve Trakya’da değerli yatımlar var. Türkiye’de 1418 hektar da randıman ağaç başına 23 kilo olarak yer alıyor. TÜİK ve Tarım Baskınlığı 2021 yılında 305 bin tondan rekolteden bahsediliyor. Üretim alanında devletin yapamadığını özel bölüm önemli yatırımlar yaptı. Üretimde verimlilik ve pazarlama dışında bir bilgisizlik sorunu da var. Bunun yanı sıra devletin hasat devrinde gümrük vergilerinin de arıttırması gerekiyor.” dedi.
New Factor’den Alessandro Annibali ise Çin’in üretimini her geçen yıl artırdığına vurgu yaparak, iki yıldır 1,5 milyon ton üretim sayılarına ulaştığını aktardı. Annibali, küresel ceviz üretiminin bu yıl 2,8 ton olması beklendiğini kaydetti.
MeyCeviz İdare Konseyi Eş Liderimiz Yusuf Yormazoğlu da dünyanın en kıymetli toprağının Türkiye’de olduğunu aktararak, üretimde dekarda 400 kilonun altında olması halinde ziyan edildiğini belirtti.
İmeceMobil Kurucu Ortağı Murat Civelek ise Türkiye’de önemli manada verimsizliğin yaşandığını ileterek, kelam konusu verimsizliğin teknolojiye yatırım yaparak, güç tasarrufu ve veremin artırılabileceğini söyledi.