AB’nin iklim değişikliği ile gayret kapsamında hayata geçirdiği kanun ve uygulamaların Türkiye çelik kesimine tesirlerini pahalandıran KPMG Türkiye Metal ve Maden Bölüm Önderi Burak Yıldırım, “AB ülkeleri tarafından ithal edilecek sanayi eserlerine, karbon emisyonlarına nazaran ek vergi getiren paketten birinci olarak demir-çelik, alüminyum, çimento, gübre ve elektrik dallarının etkilenmesi bekleniyor” ikazında bulunarak 2026 yılına işaret etti.

KPMG’nin global çapta çelik kesiminde yaşanan gelişmelerin yer aldığı “Çelik Sektörel Bakış – 2022” raporunda verilen bilgilere nazaran AB, Paris İklim Muahedesi amaçları doğrultusunda 2019 yılında Yeşil Mutabakatı ilan ederek 2050 yılına kadar karbon nötr olma gayesini ortaya koydu. 2021 yılında ise İklim Kanunu ve beraberinde 2030 yılına kadar sera gazı emisyonlarını yüzde 55 oranında azaltma maksatlarını ilan etti. 2021’de ise Hudutta Karbon Düzenlemesi (SKD) olarak belirtilen mekanizmayı açıklayarak Türkiye’yi de bu sürece dahil etmiş oldu.

Sertifika gerekecek
Emisyon Ticaret Sistemi kurallarına nazaran AB’deki üreticiler belirlenen eşik bedellerin üzerinde karbon salımı yapması durumunda karbon sertifikalarına muhtaçlık duyuyor. Bu durum üreticilere kıymetli maliyetler doğururken AB’ye mal satan ve rastgele bir emisyon fiyatı ödemeyen öbür ülkelere karşı rekabet gücünü yitirmesine neden oluyordu.

Bu dezavantajı engellemek ismine AB SKD düzeneğini kurguladı. SKD sistemi ile AB dışına kayan üretimden kaynaklı karbon kaçağının ortadan kaldırılması hedeflenmektedir. Bu sebeple AB dışından satın alınan kimi mallara karbon fiyatlandırması uygulanması planlanıyor.

Sertifika zaruriliği ek maliyet getirecek

Türkiye çelik dalının bu sürece hazırlıklı olması gerektiğinin farkında olduğunu söyleyen Yıldırım, açıklamasının devamında şunları söyledi: “AB 2026 yılına kadarki süreyi ön hazırlık periyodu olarak belirlemiş olup bu süreçte ithalatçıların üretim teknolojisini (cevherden yahut hurdadan) ve üretimde kullanılan güç karşılığı karbon emisyonlarını raporlaması bekleniyor.

1 Ocak 2026 tarihinden itibaren üreticiler için sertifika temini zarurî olacak, bu da beraberinde ihracatçılara maliyet olarak yansıyacaktır. AB uygulamaları ile uyumlu olacak biçimde kendi ETS sistemimizi kurma konusu öncelikli başlıklar ortasında yer alıyor. Bununla bir arada toplanacak karbon vergileri ile oluşacak fon yeniden kesim oyuncularının sürdürülebilirlik projelerini desteklemek emeliyle kıymetlendirilebilir.

Diğer yandan teknolojik yatırımlar ile ham unsur kaynaklarının takip sistemini oluşturarak 2026 yılına kadar altyapı olarak da hazır olmamız gerekiyor. Bu biçimde bir yapılanma ile 2026 sonrası SKD devreye girdikten sonra karşılaşacağımız maliyetleri minimuma indirme fırsatımız olacaktır.”