Konuya yakın toplam üç bankacılık ve faktoring kaynağının verdiği bilgiye nazaran kimi faktoring şirketlerinin Şubat ayında %30 faiz ile kullandırdığı kaynağın maliyeti, süreç kurul ve çek masrafları da eklendiğinde %70’ler düzeylerine yükseldi.
Vadeler ise ikinci çeşide kalması halinde 28 Mayıs’ta gerçekleşecek cumhurbaşkanlığı seçim tarihine kadar geçen müddet hesaplanarak 20-22 güne kadar düştü.
Banka ve faktoring firmalarının faiz oranları tıpkı düzeylere geldi
Faktoring bölümünde Şubat ayında %29-30 olan ticari kredi faiz oranlarının hem faktoring şirketlerinde, hem de bankalarda çek ve kurul fiyatları dahil ortalama %55-60’a ulaştığını kaydeden faktoring dalı danışmanı ve ekonomist Arda Tunca, “Çok az olsa da %70’e varan oranlar da görülüyor. Şu anda birinci kere bankalar ve faktoring firmalarının verdiği faiz oranları birebir düzeylere geldi. Bankalar daha net bir siyasi ve ekonomik ortam görene kadar kredi vermek istemiyor” diye konuştu.
“Birçok fon yöneticisi tedbir olarak nakitte”
Kredi vadelerinin de 20-22 gün aralığında olduğunu belirten Tunca, cumhurbaşkanı seçiminide ikinci cins ihtimali göz önünde bulundurularak kredilerde 28 Mayıs sonrası vadenin çok ender görüldüğünü söyledi. Tunca, “Birçok fon yöneticisi tedbir olarak nakitte” diye konuştu.
Ülke genelinde tüm faizler seçim sonrası alışılagelmiş siyasetlere tekrar dönülebileceği istikametinde oluşmaya başlayan beklentiler ve giderek artan döviz talebi sonrası faiz üst hudutları içeren regülasyonların gevşetilmesiyle Nisan’dan bu yana yükselişe geçmişti.
Mevcut siyasetlerde kur, kredilerin hangi alana, hangi faizden verilebileceği, mevduatın para ünitesi dağılımı ve faizi ile Hazine tahvillerinde istikamet kamu tarafından belirleniyor. İktisat idaresi kur siyasetindeki süreci ise “istikrarlı TL” olarak tanımlıyor.
Bankacılar, 19.5’i aşan dolar/TL’nin, amaçlanan cari fazla siyasetiyle uyuşmasa da “seçim” nedeniyle olması gerekenden daha düşük tutulduğu konusunda hem fikir. Bankacılara nazaran seçim sonrası yükselecek beklentisi bile başlı başına döviz talebi oluşması için kâfi ve tasa verici.
Takasbank’tan alınan kredilerin faizleri %45’lere geldi
Bir öbür bankacılık kaynağı, bankalardan kredi kullanamayan şirketlerin büyük bir taleple faktoring şirketlerine gittiğini belirterek, “Zaten Takasbank’tan alınan kredilerin faizleri de %45’ler düzeylerine kadar geldi. Bunun üzerine süreç masrafları, çek masrafları da eklenince faizler %70’lere geldi” dedi.
Adını vermek istemeyen bir fon yöneticisi, Takasbank Para Piyasası’nın (TPP) aracı kurumlar tarafından kredili süreç yapan müşterileri fonlamak için kullanıldığını belirterek, “Son günlerde TPP’de faizlerin yükselmesi nedeniyle kimi aracı kurumlar kredili süreçler yapan müşterileri için ya kaldıraç oranını düşürdüler ya da süreçleri kapattılar. Bu da pay piyasasında durumların çözülmesine yani satışa neden oldu. Son iki haftaki satışlarda bu tesirli oldu” diye konuştu.
Hisse senedi piyasası TPP’deki faizlerin artmaya başladığı Nisan ortasından bu yana %12 düşüş kaydederken, düşüş son 15 günde ağırlaştı.
