CHP Genel Lideri Kılıçdaroğlu, ABD’nin Baltimore kentindeki John Hopkins Üniversitesi’ni ziyaret etti. Kılıçdaroğlu, burada üniversite öğrencileri ile sohbet etti ve onların sorularını yanıtladı. Buluşmanın başında kıymetlendirme yapan Kılıçdaroğlu, şunları söyledi:
“Türkiye’de önümüzdeki seçimlerin değerli olduğu vurgulandı. Doğrudur. Önümüzdeki seçimler Türkiye’de demokrasi için son derece kıymetli. Biz buna hoş hazırlıklar yapıyoruz. Birbirinden farklı altı siyasi parti; demokrasi, insan hakları, özgürlükler, yargı bağımsızlığı, medya özürlüğü konusunda ortak ses çıkarıyoruz.
“Demokrasi tarihimizde bir ilk”
Biz bunu Millet İttifakı olarak isimlendirdik. Altı başkanın bir ortaya gelmesi, demokrasi tarihimiz açısından da son derece kıymetli. Birbirlerinden niyet olarak farklı, iktisat olarak farklı; lakin demokrasi konusunda birliktelik açısından, bizim demokrasi tarihimizde bir birinci.
“Türkiye’de güçler birliği var”
Ülkemizde fikirleri nedeniyle mahpusa atılan; yalnızca gazeteciler değil… Kim olursa olsun. Hiç kimse fikirleri nedeniyle yargılanmamalı ve mahpusa atılmamalıdır. Yasama, yürütme, yargı… Dördüncü büyük güç olarak da medya. Dört büyük gücün birbirini denetlemesi ve dengeyi sağlaması lazım. Türkiye’de şu anda güçler birliği var, güçler ayrılığı yok. Bu, pek çok probleme yol açıyor.
“Yargının verdiği kararların uygulanmadığı bir ülke”
Yargıç olarak atananların hukukun üstünlüğü ve vicdani kanaatine nazaran karar veren durumda olması lazım. Bu türlü karar veriyorsa bir olayda, biz o şahsa yargıç diyoruz. Ancak vermiyor da belirli bir yerden aldığı talimata nazaran karar veriyorsa, o vakit o adalet dağıtamayan bir kişi olmuyor, oturduğu koltuk bir yargıç koltuğu olmuyor. Türkiye’de bu çeşit olaylarla karşılaşıyoruz. Yargının kendi içinde de bir silsilesi var. Alt mahkemeden Anayasa Mahkemesi’ne, oradan da AİHM’e kadar uzanan bir zincir var. Bu zincirin haklarında önemli sıkıntımız var. Örneğin, Anayasa Mahkemesi kararını uygulamayan bir alt mahkeme olabiliyor. AİHM kararını uygulamayan iktidar olabiliyor. Yargının verdiği kararların uygulanmadığı bir ülke gerçeği ile de karşı karşıyayız.
“Örneği kendi ömrümden vermek isterim”
Eğer bir yargıç gerçek manada kanunları uyguluyorsa ve ona iktidarı rahatsız edecek bir belge düşmüşse, yargıcın yanlışsız karar vereceğinden kaygı duyan siyasal iktidar, o yargıcın yerini değiştirip kendi beklentilerine uygun karar verecek yargıç atayabilmektedir. Bunun örneğini ben kendi ömrümden vermek isterim. Hakkımda açılan ağır tazminat davaları için yargıçlar değiştirilir ve iktidara yakın olan yargıçlar atanır ve bana çok ağır tazminat cezaları vakit zaman gelir. Bunlara alışkınım.
“Üniversiteler vasatlaştırılmakta”
Üniversiteler çok kıymetli. Bizim ülkemizde de sahiden saygınlığı olan, dünya çapında üniversitelerimiz var. Ancak bu üniversitelere yapılan atamalar son derece değerli. Boğaziçi Üniversitesi, uzun müddettir önemli bir sorun ile boğuşmakta. Üniversiteler vasatlaştırılmakta. Bu, Türkiye’nin geleceği açısından da son derece tehlikeli. Akademik dünyanın en temel özelliği, her türlü niyetin özgürce tartışılabildiği ortamların olmasıdır. Üniversitede farklı düşündü diye bir üniversite hocasının vazifesine son verirseniz o vakit o üniversitede de o ülkede de adalet sisteminde de önemli sorun var demektir.
Bütün bu anlattıklarım, bizim ümitsizliğe kapıldığımız formunda algılanmasın. Bilhassa belirtmek isterim. Bunun uğraşını veriyoruz. Önümüzdeki seçimlerde amacımız, 100 yıllık Cumhuriyet’i 2023’te demokrasi ile taçlandırmak.
“Gençler özgür bir dünyada yaşamak istiyorlar”
Sadece hukuk, adalet, insan hakları alanında önemli sıkıntılar yaşamıyoruz. İktisatta de önemli problemlerimiz var. Türkiye’nin derin bir fakirleşme süreci yaşadığını da görüyoruz. İktisat, adalet, insan hakları, eğitim sistemi, etraf, iklim değişikliği konusunda gençlerin bütün hassaslıkların farkındayız. Gençler özgür bir dünyada yaşamak istiyorlar. Özgür bir Türkiye’de yaşamak istiyorlar. Onların hayalleri, beklentileri, umutları var. Biz de beklentileri, hayalleri, umutları hayata geçirmek için gayret harcıyoruz.
“Demokrasi gelişemiyor”
Türkiye Cumhuriyeti demokrasisini neden geliştiremedi? 100 yıl az bir vakit değil. Ve bu 100 yıl içinde demokrasi daha düzgün bir yere oturabilirdi. Bana nazaran bunun iki temel nedeni var. Birisi; Türkiye’nin 100 yıl süreç içinde sık sık karşılaştığı askeri darbeler. O darbeler demokrasinin gelişmesi açısından değerli meseleler yaratıyor. İkincisi… En temel insan hakkı, ödenen vergilerin nereye harcandığının sorgulanmasıdır. Türkiye’de bu soru geniş halk kitleleri tarafından sorulmadığı için, bunun cevabı da aranmadığı için, demokrasi istediğimiz ölçüde gelişmiyor. Vergilerin nerelere harcandığını sorgulamazsanız, demokrasiyi geliştiremezsiniz… Türkiye’nin yaşadığı temel problemlerden bir tanesi de bu. Demokrasinin gelişmemesinin nedeni, biraz da vergilerin nerelere harcandığının hesabının sorulmamış olmasıdır. Vergi kaçakçılığının ulusal spor olarak algılandığı bir ülkede demokrasi gelişemiyor maalesef.
Kılıçdaroğlu, açıklamalarının akabinde, öğrencilerin sorularını yanıtladı.
Türkiye’nin AB üyeliği ile ilgili soru üzerine Kılıçdaroğlu, şu değerlendirmeleri yaptı:
“AB üyeliği, bizim, altı başkanın de ortak amacı. AB’ye tam üye olmak istiyoruz. AB’nin demokratikleşme açısından yeni bir fasıl açmasını beklemeden, bütün demokratik atakları yapmaya kararlıyız. Biz kendi özgür irademizle, kendi ülkemize, demokrasinin bütün kurallarını getireceğiz.”
“Erdoğan’ın 15 uçağını satacağız, Hazine’ye gelir kaydedeceğiz”
Kılıçdaroğlu, bir öteki soru üzerine “Savurganlıkla gayret edilecek. Örneğin, Erdoğan’ın 16 uçağı var; 15’ini satacağız, Hazine’ye gelir kaydedeceğiz.” dedi.
Mülteci siyaseti ile ilgili soru üzerine Kılıçdaroğlu, “Irkçılık yapmadan, Türkiye’nin saygınlığına gölge düşürmeden Suriyelileri kendi ülkelerine, onların istek ettiği şartlar yaratılarak göndermek zorundayız.” tabirlerini kullandı.
“Ukrayna’nın yanında yer almamız gerektiğini düşünüyoruz”
Ukrayna ve Rusya ile ilgili soru üzerine Kılıçdaroğlu, şunları söyledi:
“Rusya ile ekonomik bağlantılarımız var… Ekonomik bağlantılarımızı sürdüreceğiz. Lakin biz Batı uygarlığının bir kesimi olmak istiyoruz. Rusya ile hengame etmenin bir mantığı yok esasen. Rusya-Ukrayna savaşında, Ukrayna’nın yanında yer almamız gerektiğini düşünüyoruz. Nükleer silaha sahip olan bir ülkenin, nükleer silaha sahip olmayan bir ülkenin topraklarını işgal etmesi, savaş başlatması hakikat değil… Güç bakımından Türkiye’nin Rusya’ya bağımlı hale gelmesi ve bu oranın çok yükselmesi… Bilhassa nükleer santralin devreye girmesi ile bu bağımlılık daha da artacak. Bunun Türkiye açısından önemli bir sakınca doğuracağını değişik ortamlarda söz ediyoruz.”
“Duran saat bile günde iki sefer doğruyu gösterir”
Bir öğrencinin “İktidarın yaptığı hiç mi düzgün bir şey yok” sorusuna Kılıçdaroğlu, “Duran saat bile günde iki defa doğruyu gösteriyor. Elbette yaptıklarının tümü yanlıştır diye savımız yok aslında. Biz, muhalefet partisiyiz. Hakikat yaptıklarına ‘doğru’ diyoruz esasen. Fakat yanlış yaptıklarında doğal olarak eleştireceğiz. Örneğin sigara konusunda çıkarılan yasa, parlamentodan oybirliği ile çıktı. AB ile ahenk maddeleri çerçevesinde parlamentoya gelen bütün yasa teklifleri oy birliği ile geçmiştir.” karşılığını verdi.
“Arap dünyasının kendi iç işlerinde taraf olmayı asla hakikat bulmuyoruz”
Suudi Arabistan ile alakaların nasıl olması gerektiği ile ilgili soru üzerine Kılıçdaroğlu, “Dış siyasetin partiler ortasında bir arbede nedeni olmaması lazım. Dış siyasetin ulusal olması lazım. Körfez ülkeleri ile de Suriye ile de İran ile de bütün komşularımızla ahenk içinde olmak istiyoruz. Arap dünyasının kendi iç işlerinde taraf olmayı asla hakikat bulmuyoruz. Tam aksine onların ortasında bir uyuşmazlık çıkarsa, uyuşmazlığın sonlandırılması açısından bize bir misyon düşerse onu yerine getirmeyi gerçek buluruz.” cevabını verdi. (ANKA)