Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “”Menkul değer yatırım fonları ve emeklilik yatırım fonlarındaki tasarruf seviyesinin toplamda neredeyse 1 trilyon lira hududuna dayanmış olması, ülkemizde yerli kurumsal yatırımcı tabanının oluşmaya başladığını açıkça gösteriyor” dedi.
Nebati, Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafından bu yıl “Finansın Ötesi: Dünyanın Geleceğine Yatırım” temasıyla hibrit olarak düzenlenen 6. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi’nde yaptığı konuşmada, sermaye piyasaları için artık klasik bir nitelik kazanan kongrenin, kesimin en büyük aktifliği haline geldiğini ve çok geniş bir yelpazede ilgili tüm paydaşları bir ortaya getirdiğini söyledi.
Nebati, bu yıl karbon nötr bir kongre düzenleyerek sürdürülebilirlik ismine bir prensip imza atan ve Türkiye’nin net sıfır emisyon amaçlarına ulaşmasına katkıda bulunmayı amaçlayan TSPB’ye teşekkür etti.
Sermaye piyasalarının Türkiye İktisat Modeli açısından değerine işaret eden Nebati, model kapsamında uzun vadeli amaçlarını adım adım gerçekleştirmeye devam ettiklerini, katma kıymeti yüksek ve ihracata mevzu eserlerin yurt içinde üretiminin teşvik edilmesi, savunma endüstrinin güçlendirilmesi, güçte üretim kapasitesini artıracak projelere yük verilmesi ve yeşil kalkınma atağı üzere adımların ülkenin potansiyelini her geçen gün daha fazla açığa çıkarmasını sağladığını anlattı.
Nebati, bu sürecin en kıymetli sacayaklarından birinin de finansal sistem olduğunu vurgulayan, “Finansal sistemin fonlama muhtaçlığı ve likiditesi, ekonomik yapının sağlıklı bir formda işleyebilmesi için hayati değer taşıyor. Şirketlerimizin karlı ve verimli iş planlarının uygun biçimde fonlanabilmesi için finansal sistemin güçlü bir kapasiteye ve eser çeşitliliğine sahip olması gerekiyor.” diye konuştu.
Gelişmiş ülkelerde sermaye piyasalarının hissesinin ekseriyetle yüzde 50’nin üzerinde olduğuna işaret eden Nebati, “Finansman yükünü büyük ölçüde bankaların taşıdığı ülkemizde, fonlama kaynaklarını çeşitlendirerek sermaye piyasalarının finans bölümümüzdeki hissesinin artırılması, sistemik riskin minimize edilmesi bakımından önceliklerimiz ortasında yer alıyor.” dedi.
“Dokuz ayda yüzde 6,2’lik bir büyüme kaydettik”
Nureddin Nebati, bir yandan global ölçekte içinden geçilen sancılı süreçlere şahitlik ederken, bir yandan da çok önemli paradigma değişimlerine şahit olduklarını belirterek, global salgınla birlikte yaşanan değişimlerden bahsetti.
Aldıkları önlemler sayesinde tüm dünya aksiliklerle boğuşurken, geçen yıl yüzde 11,4 ile son 50 yılın en süratli büyümesini gerçekleştirdiklerini aktaran Nebati, “2022 yılının birinci 9 aylık periyodunda de yüzde 6,2’lik güçlü bir büyüme kaydetmeyi başardık. Böylelikle Kovid-19 salgını sonrasında güçlü büyüme kaydeden ülkelerden biri olmaya devam ediyoruz.” tabirini kullandı.
Nebati, içinden geçilen güçlü süreçte tüm dünyada enflasyon oranlarının rekor yüksek düzeylere ulaştığını belirterek, “Ardı arkasına gerçekleştirilen faiz artışları, bugün dünyayı süratle resesyona hakikat sürüklemiştir. Fakat biz bu süreçte kararlılıkla uyguladığımız Türkiye İktisat Modelimizle yatırım ve üretimden taviz vermeden, istihdam ve ihracatta artışlar sağlayarak emin adımlarla ilerlemeye devam ediyoruz” dedi.
“Katılım Finans Kanunu çalışmalarını kısa müddet içerisinde tamamlayacağız”
Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, sermaye piyasaları kapsamında atılan adımlara değinerek, hem yatırımcıların bilinçlendirilmesi hem de sermaye piyasasında uzun vadeli bir perspektifin oluşturulması gayesiyle tüm sermaye piyasası kurumları ve ilgili paydaşlarla daha fazla iş birliği içerisinde olmaya kıymet verdiklerini kaydetti.
Türkiye’nin faizsiz finans alanında değerli bir üs haline dönüşmesi maksatları doğrultusunda İştirak Finans Kanunu çalışmalarını kısa mühlet içerisinde tamamlayacaklarını bildiren Nebati, “Bu sayede bir yandan finansal eser yelpazemizi genişletirken bir yandan da iştirak finans sistemimizi sağlam bir yasal yere oturtmuş olacağız” dedi. Nebati, şirketlerin de sermaye piyasalarını yalnızca tek bir esere yahut tek bir finansman modeline odaklı bir mecra olarak görmemesi gerektiğini belirterek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Aksine; şirketlerimizin erken etap kuruluş periyotlarından büyüme ve olgunluk devirlerine kadar tüm kademelerde sermaye piyasalarından en düzgün halde faydalanabilmelerini istek ediyor ve buna karşılık verebilecek bir eser yelpazesiyle çağdaş finansman modelleri oluşturuyoruz. Bu kapsamda, kitle fonlamasından teşebbüs sermayesi yatırım fonlarına ve iştiraklerine, halka arzlardan projeye dayalı menkul değerlere, menkul kıymetleştirme uygulamalarından gayrimenkul sertifikasına kadar her ölçekteki şirket ve projenin öz kaynak ya da borçlanma araçları yoluyla fonlama sağlayabileceği bir sermaye piyasası ekosistemini oluşturduk. Önümüzdeki periyotta de bu ekosistemi geliştirerek sermaye piyasalarındaki derinliği ve eser çeşitliliğini artırmaya devam edeceğiz.”
Nebati, Darphane Altın Sertifikası’nın tanıtımını geçen hafta gerçekleştirerek Borsa İstanbul nezdinde ihracını sağladıklarını, bu ihraçla 5 ton altın karşılığı 500 milyon adet sertifikanın yatırımcılara sunulduğunu anımsattı.
“Borsa’da süreç gören şirket sayısı 482’ye ulaştı”
Nureddin Nebati, sermaye piyasalarının büyümesini halka arzlarla sürdürdüğünü belirterek, “Kasım ayı prestijiyle 33 şirket toplam 14,2 milyar liralık halka arz gerçekleştirmiştir. Son 2 yıldaki halka arzlarla birlikte borsamızda süreç gören şirket sayısı da 482’ye ulaşmıştır. Piyasa derinliğinin göstergesi olan süreç hacmi açısından Borsa İstanbul’un global ölçekte dikkat çeken bir borsa olduğunu ve benzerlerinden olumlu ayrıştığını biliyoruz” biçiminde konuştu.
Borsa İstanbul’da süreç gören şirketlerin piyasa kıymetinin GSYH’ye oranının uzun yıllardır yüzde 20-30 ortasında dalgalandığını, bu sayının gelişmekte olan ülkelerde yaklaşık yüzde 60 civarında olduğunu aktaran Nebati, “Hem birinci halka arzlar yoluyla hem de bedelli sermaye artırımları ve ikincil halka arzlarla bu oranın ülkemizde de artırılması için borsada süreç gören şirketlerin nitelik ve niceliğinin artırılması ehemmiyet kazanıyor” dedi.
Nebati, sermaye piyasalarının bugün halka arzların yanında borçlanma araçları yoluyla da şirketlere finansman sağlama konusunda kıymetli bir alternatif mecra haline geldiğini, sermaye piyasalarından uzun vadeli fon talep eden şirketlere yatırımcıların ilgisinin kıymetli seviyede arttığını gözlemlediklerini kaydetti.
“Pay piyasasındaki yatırımcı sayısı 3,2 milyon düzeyine ulaştı”
Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, mevcut tasarrufların sermaye piyasalarına yönelmesi konusunda son 2 yıldır sevindirici gelişmeler yaşandığını, vatandaşların sermaye piyasalarına ait farkındalıklarının ve ilgilerinin giderek arttığını söz ederek, “Uzun yıllar boyunca hisse piyasasındaki yatırımcı sayısı 1 milyon kişi civarında iken, son periyotta bu sayı 3,2 milyon düzeyine ulaşmıştır” dedi.
Finansal okuryazarlık konusuna verdikleri değere işaret eden Nebati, “Finansal okuryazarlığın erken yaşlarda kazandırılması, yeni yatırımcılara daha ağır bilgilendirme yapılması, çevrim içi fiyatsız eğitimlerin sağlanması ve profesyonel dayanakların daha uygun maliyetlerle sunulabilmesi temel önceliklerimiz ortasında yer alıyor. Bu kapsamda, piyasadaki tüm paydaşların iştirakiyle önümüzdeki periyotta bütüncül bir finansal eğitim portalını hayata geçirmeyi planlıyoruz. Böylelikle her yaştan yatırımcılarımız emniyetli bilgiye kolaylıkla erişerek finansal okuryazarlık yetkinliklerini artırma imkanına kavuşmuş olacaklar” sözlerini kullandı.
Nebati, yurt içi tasarruf oranının hem kamu hem de özel kesim tarafından artırılarak 2025’te yüzde 32,6’ya yükseltilmesini hedeflediklerini, bu amaçlara ulaşabilmek için Ferdî Emeklilik Sistemi’ne özel kıymet verdiklerini vurguladı.
Attıkları adımlar sayesinde emeklilik yatırım fonlarının büyüklüğünün 395 milyar TL’ye yükseldiğini bildiren Nebati, bu fonlardaki güçlü büyüme performansını destekleyerek sermaye piyasaları için kalıcı bir kaynak haline getirmeyi hedeflediklerini kaydetti.
Nebati, yatırım fonlarına ilginin her geçen gün artmaya devam ettiğini belirterek, “Bu ilgi sayesinde menkul değer yatırım fonlarının büyüklüğü 565 milyar liraya ulaşmıştır. Menkul değer yatırım fonları ve emeklilik yatırım fonlarındaki tasarruf seviyesinin toplamda neredeyse 1 trilyon lira sonuna dayanmış olması, ülkemizde yerli kurumsal yatırımcı tabanının oluşmaya başladığını açıkça gösteriyor.” dedi.
“Hesabınızı, kitabınızı Türkiye Yüzyılı’na, büyüyen Türkiye’ye, maksat ülke Türkiye’ye nazaran yapın”
Nureddin Nebati, Türkiye’de, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde son 20 yılda yapılan yatırımlara değinirken, bugün mega altyapı projelerini büyük oranda tamamlamış, savunma endüstrisindeki yerlilik oranını yüzde 20’lerden yüzde 80’lere taşımış, dünya siyasetinde stratejik bir aktör pozisyonuna gelmiş güçlü bir Türkiye bulunduğunu kaydetti.
Artık vaktin “Türkiye Yüzyılı’nı inşa etme vakti” olduğunu belirten Nebati, bu yolda karşılarına türlü problemlerin çıkacağını yahut çıkartılmak için çeşitli mahfiller tarafından özel uğraşlar sarf edileceğini söyledi. Nebati, “Ancak bizler, 20 yıl boyunca nasıl ki her zorluğu aşmasını ve her krizi bir kalkınma fırsatına çevirmeyi başardıysak daima birlikte tekrar tıpkı anlayışla ilerlemeye devam edeceğiz” dedi. Nebati, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Türkiye Yüzyılı’nın inşasında, sermaye piyasalarımızın her geçen gün gelişmesi için uğraş gösteren sizlerin de kıymetli roller ifa edeceğinize inancım tamdır. Hesabınızı, kitabınızı Türkiye Yüzyılı’na, büyüyen Türkiye’ye, gaye ülke Türkiye’ye nazaran yapın. Zihinsel dünyanızı lütfen değiştirin. Her türlü potansiyeli taşımaya hazırız. Kâfi ki inanalım. İnandığımız andan itibaren bütün sıkıntıların üstesinden geliyoruz.”
Açılış konuşmalarının akabinde Bakan Nebati’ye tohum sertifikası ve günün anısına çeşitli ikramlar takdim edildi.
