İçişleri Bakanlığı Mahalli Yönetimler Genel Müdürlüğü valiliklere gönderdiği 27 Şubat 2017 tarihli yazıda, başta terör olayları olmak üzere isimli olayların araştırılması, kanıt ve faillere süratle ulaşılması ve hataların aydınlatılması gayesiyle, kent içi yolcu taşıyan taksi, minibüs ve otobüslerde en az 7 gün mühletle kayıt yapabilen dış ve iç kamera ile kayıt aygıtının bulundurulması gayesiyle mahallî UKOME’ler ve Vilayet Trafik Komitelerinden acilen karar alınmasını istedi.
Bunun üzerine vilayetlerde UKOME ve Vilayet Trafik Komiteleri tarafından bu istikamette kararlar alındı.
Şoförler ve Arabacılar esnaf odaları ise kararların taksi sınıfı araçlara ait kısmının iptali istemiyle çeşitli vilayetlerde dava açtı.
İdare mahkemelerinden farklı kararlar çıktı
Bu davalarda, idari yargı yerlerince farklı kararlar verilmesi nedeniyle benzeri olaylar ortasında terslik oluştu.
Muğla 2. Yönetim Mahkemesi, UKOME kararının, özel hayatın kapalılığını ihlal ettiğine karar vererek, “temel anayasal bir hakkı ihlal edecek” nitelikteki dava konusu süreci iptal etti. İtiraz üzerine İzmir Bölge Yönetim Mahkemesi 5. İdari Dava Dairesi de Muğla 2. Yönetim Mahkemesi kararının tarz ve hukuka uygun olduğu, kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı gerekçesiyle istinaf müracaatının reddine kesin olarak karar verdi.
Ankara’da açılan dava
Aynı hususta Ankara’da 2018’de açılan davada ise Ankara 11. Yönetim Mahkemesi kararın, trafik güvenliği ile can güvenliği sağladığını ve isimli ya da terör olayının araştırılması, süratlice tahlile kavuşturulması hedefiyle uygulanacağının açık olduğuna hükmetti. Özel hayatın kapalılığını ihlalin kelam konusu olmadığını belirten mahkeme, dava konusu süreçte hukuka karşıtlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verdi. İtiraz üzerine Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi 9. İdari Dava Dairesi de istinaf başvurusunu kesin olarak reddetti.
Danıştay son noktayı koydu
İzmir Bölge Yönetim Mahkemesi Liderler Konseyi, farklı nitelikteki kararların katılaşması üzerine, mahkemeler ortasındaki karşıtlığın giderilmesi istemiyle Danıştay İdari Dava Daireleri Konseyine başvurdu.
İdare mahkemeleri ve bölge yönetim mahkemeleri ortasındaki farklı kararları irdeleyen heyet, bu bahiste son noktayı koydu.
Danıştay İdari Dava Daireleri Konseyi, taksilere 7/24 çalışacak biçimde iç kamera sistemi takılmasına dair UKOME kararlarını hukuka uygun buldu.
Kurulun kararında, davalı yönetimlerce ticari taksi tipi araçlara kamera sistemi takılmasını mecburî kılan UKOME kararları ile başta terör olayları olmak üzere meydana gelen isimli hadiselerin araştırılması, kanıtlara ve faillere süratle ulaşılması suretiyle, hem kamu nizamı ve güvenliğinin korunması, hem de sürücü ve yolcu güvenliğinin sağlanmasının amaçlandığı belirtildi.
Bu istikametiyle, kelam konusu UKOME kararlarının legal gayeye dayanma şartını sağladığı kaydedilen kararda, “Sonuç olarak, kamusal alan niteliğini haiz bulunduğu kuşkusuz olan ticari taksi çeşidi araçların iç kısmının ses ve imaj kaydı yapabilen kamera sistemi ile izlenmesinin, gerek sürücü gerekse yolcu bakımından özel hayatın gizliğini ihlal ettiğinden kelam edilmesine hukuken imkan bulunmamaktadır.” tespiti yapıldı.