Dünyanın en büyük 20 iktisadını oluşturan G20 ülkelerinin önderleri, jeopolitik tansiyon, enflasyon ve güç krizinin gölgesinde toplanıyor. Bu yılki önderler tepesinin resmi gündeminde, global sıhhat mimarisi, sürdürülebilir güç dönüşümü ve dijital dönüşüm hususları yer alıyor.
Zirveye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da iştiraki bekleniyor. Türkiye’nin mesken sahipliğinde Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) ortasında imzalanan, Ukrayna’dan tahıl ve besin unsurlarının inançlı sevk edilmesini sağlayacak muahede, son periyottaki diplomasi zaferi olarak doruğun değerli gündem hususları ortasında yer alıyor.
Putin, tepeye katılmayan tek devlet lideri
Arjantin, Avustralya, Brezilya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, Hindistan, Endonezya, İtalya, Japonya, Meksika, Rusya, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Türkiye, Birleşik Krallık, ABD ve Avrupa Birliği’nin (AB) oluşturduğu G20 Başkanlar Tepesi’ne katılmayacak tek başkan Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin olacak üzere görünüyor.
Rusya’yı başında Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un olacağı bir heyetin temsil etmesi bekleniyor.
Daha evvel Rusya’nın G20’den çıkarılmasını talep eden Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy, geçen hafta yaptığı açıklamada, Putin’in tepeye katılması durumunda kendisinin çevrim içi de olsa bağlanmayacağını söylemişti. Mevcut durumda, Zelenskiy’nin doruğa bağlanarak bir konuşma yapması bekleniyor.
Brezilya’da seçimleri kazanan Luiz Inacio Lula da Silva 6 Kasım’dan beri Mısır’ın Şarm el-Şeyh kentinde düzenlenen BM İklim Doruğu’na iştirak sağlasa da, G20 Önderler Tepesi’ne iştirakinin şimdi teyit edilmediği biliniyor.
Başbakanlık vazifesine yeni gelen Birleşik Krallık Başbakanı Rishi Sunak ve İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ise G20 Önderler Tepesi’ne iştirakini teyit etmiş durumda.
Toplantının en değerli gündem unsurlarından biri olan Rusya-Ukrayna Savaşı’nın yanı sıra, milletlerarası ekonomik iş birliği forumu olarak öne çıkan G20’de savaşın başlamasıyla tesirleri daha derin hale gelen güç krizi, tedarik badireleri ve hayat pahalılığının getirdiği enflasyon krizi de önderlerin ajandasında üst sıralarda yer alıyor.
Avrupa başta olmak üzere artan doğal gaz fiyatları, bu fiyatların elektrik kesimine yansıması ve akaryakıt fiyatlarındaki artış nedeniyle birçok ülke çeşitli tedbirlerle güç krizinin vatandaşlar üzerindeki tesirlerini azaltmaya çalışıyor.
Biden ve Şi birinci defa yüz yüze görüşecek
ABD Lideri Joe Biden’ın Çin Devlet Lideri Şi Cinping ile lider olduktan sonra 14 Kasım’da Bali’de birinci kere yüz yüze görüşecek olması, doruğun merak edilen gelişmeleri ortasında.
İki önderin görüşmesi, ABD-Çin ortasındaki Tayvan gerginliği sonrası gerçekleşirken, Beyaz Saray yetkilileri Biden’ın görüşmede insan hakları ihlalleri ve Çin’in “zararlı ekonomik eylemleri” üzere mevzularda tasalarını lisana getireceğini belirtti.
Ayrıca, Biden’ın Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile irtibatının nasıl olacağı da merak konusu.
Biden, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı birtakım üretici ülkelerden oluşan OPEC+ kümesinin günlük petrol üretimini kasımdan itibaren 2 milyon varil azaltma kararının akabinde Suudi Arabistan ile alakaları tekrar gözden geçirdiğini söylemişti.
G20 nedir?
AB ve 19 ülkeden oluşan ve 1999’da kurulan 20 Kümesi (the Group of Twenty), 2003’ten beri başkanlar düzeyinde toplanıyor.
G20 ülkeleri global gayri safi yurt içi hasılanın yüzde 85’ini, milletlerarası ticaretin yüzde 75’ini ve dünya nüfusunun üçte ikisini oluşturuyor. Bu ülkeler birebir vakitte, global sera gazı emisyonlarının da yüzde 75’inden sorumlu.
Küresel ısınmanın artmasına yol açan emisyonlarda ABD ve AB ülkelerinin tarihi olarak yüksek sorumluluğu olmasına karşın, mevcut emisyonlarda en büyük hissesi Çin oluşturuyor.
Dünyanın en büyük ekonomilerini oluşturan G20, milletlerarası ekonomik kalkınmanın ana platformu olarak öne çıkıyor.
G20 ülkeleri ortasında 2021 sonu gayri safi yurt için hasılaya nazaran, ABD 22,99 trilyon dolarla en büyük iktisat olarak birinci sırada yer alırken, bunu 17,7 trilyon dolarla Çin takip ediyor. Euro bölgesi ise 14,5 trilyon dolarla üçüncü sırada. Bu yıl Endonezya’nın yürüttüğü G20 başkanlığı gelecek yıl Hindistan ve 2024’te Brezilya’da olacak.
