ANKARA (DÜNYA) – Diyetisyen İzan Işık, kahvaltının gece uzunluğu süren açlığın sonunda beden için gerekli birinci güç kaynağı olduğunu belirterek, “Gece açlığında düşen kan glikozunun dengelenmesini sağlayan kahvaltı, bilişsel ve fizikî performansın devamı için son derece değerli. Kahvaltı, glikojen (enerji) depolarını doldurur ve metabolizmayı çalışmaya başlatır” dedi. İzan Işık, MAT-FEN Eğitim Kurumu lise düzeyindeki öğrencilerine yönelik kahvaltı bahisli beslenme eğitiminde konuştu. Eğitimde, gençlere örnek kahvaltı da sunuldu.

Kahvaltı okul muvaffakiyetini etkiler

Sağlıklı ve istikrarlı bir kahvaltının, eğitim muvaffakiyetini etkilediğini, matematik sorunları çözme marifetini, okuma ve dinleme esnasında daha düzgün anlamayı sağladığını, hafızayı geliştirdiğini, derslerde konsantrasyonu sağladığını vurgulayan İzan Işık, bunun yanında derslere geç kalmayı tedbire ve devamsızlığı azaltmaya da yaradığını anlattı. İzan Işık kahvaltının his durumuna tesirinin de bilindiğini belirterek, “Kahvaltı ile his durumları ortasında da bir alaka bulunmaktadır. Nizamlı kahvaltı yapan çocuk ve adölesanlar yaşama daha olumlu bakmakta, daha az negatif duyguya sahip olmaktadırlar” diye konuştu.

6-12 ve 12-18 yaş periyodu bireylerin kahvaltı ve genel olarak sağlıklı beslenme konusunda alışkanlığı kazanmasının, gelecekte hastalıklardan korunmasına katkı verdiğine işaret eden İzan Işık, “Bu devirler fizyolojik, ruhsal ve toplumsal gelişimin süratli olduğu, ömür uzunluğu devam edebilecek davranışların büyük ölçüde oluştuğu, bilgi almaya ve alışkanlık kazanmaya en uygun oldukları ve yetişkinlik hastalıklarının gelişimi açısından ise en riskli devirlerdir. Çocuklarda ve adölesanlarda (12-18 yaş) kahvaltı öğününün atlanması epey yaygın görülüyor. Kahvaltı öğününü atlayan adölesanlar ortasında, bu oranın kızlarda erkeklere nazaran daha fazla olduğu biliniyor. Kahvaltı öğününün atlanmasının temel nedenleri vakit yetersizliği, sabah iştahın olmaması ve adölesanların beden yükleri hakkında duydukları kaygı nedeniyle besin alımını sınırlamak istemeleridir” bilgisini verdi.

Kahvaltı yapmak yetişkinlikte obezite riskini azaltıyor

Diyetisyen İzan Işık, kimi gençlerin kahvaltıyı kilo alma telaşıyla atlamasına karşılık, kahvaltı yapmanın yetişkinlikteki obezite riskini azalttığını da vurgulayarak, “Kahvaltıyı atlayan yahut kâfi ve istikrarlı bir kahvaltı öğünü tüketmeyen çocuk ve 12-18 yaş ortasındaki bireylerde ilerleyen yıllarda obezite görülme oranın daha fazla. Total kolesterol, LDL kolesterol ve insülin seviyelerinin yüksekliği ile bağlantılı olduğunu, bireylerin yetişkinlik periyodunda tip 2 diyabet, kalp damar hastalıkları, hipertansiyon, metabolik sendrom ve osteoporoz risklerinin daha yüksek” bilgisini verdi.

Ailelere uyarı

Ailelerin kahvaltıya yönelik tavırlarının çocukların ve adölesan çağdaki (12-18 yaş) gençlerin davranışlarını etkilediğine işaret eden İzan Işık, meskende kahvaltı hazırlanmaması ve kahvaltıda gerekli olan besinlere yer verilmemesinin çocuk ve gençleri kahvaltıdan uzaklaştırabildiğini anlattı. İzan Işık, “Adölesan bireylere aileleri tarafından sağlıklı beslenme konusunda yol gösterilmeli, kendi besin alımlarını düzenleyerek kâfi ve istikrarlı beslenme alışkanlıklarının gelişimi desteklenmelidir” diye konuştu.

İyi bir kahvaltı nasıl olmalı?

Öğrencilere kahvaltı tavsiyelerinde de bulunan Diyetisyen İzan Işık, yeterli bir kahvaltının günlük güç muhtaçlığının yüzde 20-25’ini karşılaması gerektiğini belirtti. Dört temel besin kümesi olan süt ve süt eserleri, et ve et eserleri, tahıl kümesi ve zerzevat meyve kümesini içermesi gerektiğini belirten Diyetisyen Işık, mevsiminde taze meyve ve zerzevatları de önerdi. İzan Işık, örnek bir kahvaltıyı şöyle sıraladı:

“1 bardak süt, 1 yumurta, 1 dilim beyaz peynir, 2 ceviz yahut 5 adet zeytin, 1 avuç yeşillik, söğüş doğranmış mevsim zerzevatları, 1 tatlı kaşığı ölçü ile bal yahut mesken üretimi reçel, 2-3 dilim tam tahıllı ekmek halinde hazırlanmış bir kahvaltı yaklaşık 500 kilokalori (kcal) güç içerir ve tıpkı vakitte bireye tüm besin kümelerini sağlamış olur”

Öğrencilerin kahvaltıya bakışında olumlu değişiklik oldu

Bilgilendirme öncesi ve sonrasında tavır ve kanıya yönelik yapılan kısa ankette de, MAT-FEN öğrencilerinin kahvaltıya yönelik tavırlarında olumlu değişiklik gözlendi. Kahvaltısını artık atlamayacağını söyleyenler yüzde 43,4’ten yüzde 60,8’e yükseldi.