Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Bağlı İştiraklerinin 2023 Yılına İlişkin Genel Yatırım ve Finansman Programının Tespit Edilmesi Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete’de yayımlandı.

Kararla 2023 yılında kamu işletmelerinin ülke kaynaklarını faal ve verimli kullanmak suretiyle işletmecilik faaliyetlerini yerine getirmelerini ve kendi kıymetlerini azami seviyeye çıkartmalarını sağlayacak strateji ve usullerle istihdam ve hizmet alım metotları belirlendi.

Buna nazaran, kamu teşebbüsleri, kurumsal idare unsurları çerçevesinde tüm işletmecilik faaliyetlerinde verimliliği ve karlılığı artıracak önlemler alacak ve aktif bir insan kaynakları siyaseti izleyecek.

Atıl durumdaki gayrimenkuller kıymetlendirilerek, üretilecek mal ve hizmetlere yönelik tedarik edilecek ham unsur ölçüsü ve fiyatıyla üretilen mal ve hizmetlerin ölçü ve fiyatları, programda yer alan maksatları sağlayacak halde tespit edilecek.

Faaliyet alanlarını ilgilendiren bahislerde AR-GE ve inovasyon çalışmalarına gereken değer verilecek.

Piyasa şartlarında daha kaliteli ve düşük maliyetli mal ve hizmet üretmek maksadıyla üretim teknolojisindeki gelişmeler takip edilecek, bilgi ve bağlantı altyapısıyla tertip yapıları gözden geçirilecek.

Kamu teşebbüsleri ticari kredi kullanımlarını ve mali yükümlülüklerini minimum seviyede tutmak ve yönetmekle mükellef olacak. Cari açığın azaltılmasını teminen yenilenebilir güç kaynaklarından sağlanan üretim azami seviyeye çıkarılacak.

Borçlar vaktinde ödenecek

Kamu teşebbüsleri, 2023 yılına dair işletme bütçelerini hazırlayarak 31 Aralık’a kadar Hazine ve Maliye Bakanlığına ve ilgisine nazaran Özelleştirme Yönetimi Başkanlığına bildirecek.

Bu teşebbüsler, ilgili mevzuat kararları gizli kalmak kaydıyla ürettikleri mal ve hizmetlerin fiyat ve tarifelerini belirlemekte özgür olacak. Satış fiyatları ve tarifeler, uygulanan ekonomik programda yer alan unsur ve siyasetler, programdaki mali amaçlar ve teşebbüsün finansman muhtaçlığı dikkate alınarak belirlenecek.

Kamu işletmeleri, kamu ve özel kesim ayrımı yapmaksızın, tüm borçlarını vaktinde ödemek ve temettü dahil alacaklarının tahsilatında gerekli süreçleri vaktinde tesis ettirmek zorunda olacak.

KİT’lerin 2023 yılı mali hedefleri

Öte yandan, KİT’lerin gelecek yıl için mali maksatları de belirlendi. Bu kapsamda KİT’lerin 2023’te toplam 163 milyar 399 milyon 361 bin liralık yatırım yapması öngörülüyor.

En yüksek yatırımı 76,6 milyar lirayla Türkiye Petrolleri Anonim Paydaşlığı (TPAO) yapacak. TPAO’yu 28,3 milyar lirayla Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü, 17,1 milyar lirayla Türkiye Elektrik İletim AŞ ve 14,3 milyar lirayla Boru Sınırları ile Petrol Taşıma AŞ takip edecek.

KİT’lerin 2023 yılı mali amaçları şöyle (bin lira):

Kamu teşebbüsleri

Yatırım

Borçlanma gereği

Faiz dışı fazla

233 sayılı Kanun Kararında Kararnameye Tabi Kamu Teşebbüsleri ve Bağlı Ortaklıklar

Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ

343.964

6.524.219

-1.866.219

Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü

2.410.000

-889.231

809.231

Türkiye Taşkömürü Kurumu

190.000

3.492.556

256.483

Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu

235.870

8.624.864

-540.964

Elektrik Üretim AŞ

8.031.000

90.557.000

59.438.000

Türkiye Elektrik İletim AŞ

17.113.000

-20.784.251

21.797.542

Türkiye Petrolleri AO

76.558.700

19.922.834

-16.931.371

Boru Çizgileri ile Petrol Taşıma AŞ

14.250.000

422.760.203

-171.706.397

Toprak Mahsulleri Ofisi

218.530

-4.545.193

33.307.132

Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü

100.000

4.762.538

-363.868

Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü

774.850

441.688

216.562

Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü

100.000

903.392

-214.412

Devlet Materyal Ofisi Genel Müdürlüğü

69.850

-38.534

-111.466

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü

28.259.335

46.319.471

4.212.837

TCDD Nakliyecilik AŞ

8.941.000

13.119.646

0

Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii AŞ

654.000

776.317

50.789

Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü

4.537.000

5.721.623

-9.823.886

Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü

331.426

-3.304.786

3.010.762

Türkiye Elektromekanik Sanayi AŞ

30.000

21.385

6.162

Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ

248.000

495.621

-245.621

4046 Sayılı Kanuna tabi oIup sermayesinin yarıdan fazlası kamuya ilişkin olan işletmeci kuruluşlar

Sümer Holding AŞ

800

71.379

8.021

Türkiye Denizcilik İşletmeleri AŞ

2.036

3.862

-10.902

Genel Toplam

163.399.361

594.956.603

-78.701.585