Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Lideri Mustafa Gültepe, 2022 yılını kıymetlendirdi ve 2023 için ihracatçıların yol haritasını anlattı. TİM Lideri 2022 değerlendirmesini şöyle yaptı:

Tüm aksiliklere karşın yüzde 12.9 artış

“Türkiye pandemi sürecinde tedarik zincirinin kırılmasının ve yüksek navlun maliyetlerinin tesiriyle 2021’de ağır bir siparişle karşı karşıya kaldı. Siparişlerdeki bu artış ihracatımıza da olumlu yansıdı ve 2021’i 225 milyar dolar üzere bir rekor ihracatla kapattık. 2022’ye ihracattaki bu ivme ile başladık ve yıl sonu için 250 milyar dolarlık bir maksat belirledik. İhracatçılarımız bilhassa yılın birinci yarısında çok başarılı bir performans gösterdi. Paritenin olumsuz tesirine karşın ihracatımızı çift haneli oranlarda büyütmeyi başardık. Fakat yılın ikinci yarısı ile birlikte Avrupa’daki güç krizi ve resesyon beklentisi nedeniyle kimi dalların siparişlerinde düşüş başladı. Hazır giysi ve dokuma üzere kesimlerde fiyat tutturma konusunda yaşanan ıstırapların tesiriyle pandemi periyodunda gelen siparişlerin bir kısmı Hindistan, Pakistan ve Bangladeş üzere ülkelere kaydı. Tüm aksiliklere karşın 2022 yılında ihracatımızı yüzde 12,9 artışla 254 milyar doların üzerine çıkardık. Parite 2021 ortalamalarında seyretseydi ve ikinci yarıdaki sipariş kayıpları olmasaydı bu yıl 270 milyar dolara ulaşabilirdik.

En büyük katkıyı ihracatçı ailesi verdi

2022’de Türkiye iktisadının büyümesine de en büyük katkıyı ihracat ailemiz verdi. Net ihracat büyümeye birinci çeyrekte 3,0 ikinci çeyrekte 2,7 üçüncü çeyrekte 0,7 puan katkı sağladı. Yılın birinci yarısında gerçekleşen yüzde 7,6 oranındaki büyümenin neredeyse yarısı ihracattan geldi.”

Bilindiği üzere global iktisat ve ticaret büyük bir değişim ve dönüşüm sürecinin içinde bulunuyor. Sürdürülebilirlik ve dijitalleşme dönüşümün temel dinamiklerini oluşturuyor. TİM olarak kesimlere rehber olması için Haziran 2021’de sürdürülebilirlik aksiyon planımızı hazırladık. Eylül 2022’de de global pazarlardaki gelişmeler ışığında misyonumuzu ve vizyonumuzu güncelledik.

Dijital altyapı güçlendirilecek

Yeni devirde Türkiye’yi ihracatta birinci 10 ülkeden biri yapma vizyonu ile çalışıyoruz. Bu vizyon doğrultusunda kısa, orta ve uzun vadeli gayelerimizi belirledik. Kısa vadede öncelikle bağlantı stratejisi ve aksiyon planlarımızı hazırlayacağız. Birliklerimizin birbiriyle irtibatlarını artırarak en uygun uygulamaların yaygınlaştırılmasını sağlayacağız.

Hedefler doğrultusunda muhtaçlık tahlili yapacağız.

Orta vadede TİM ve ihracatçı birliklerimizin dijital ve teknolojik altyapılarını güçlendireceğiz. Maksat ülkeleri netleştirerek, ticaret ataşelikleri ile daha tesirli irtibat kurup, lobi faaliyetlerimizi artıracağız. BM Sürdürülebilir Kalkınma gayelerine ahengin takipçisi olacağız. TİM Dijital Akademi’yi kuracağız. Türkiye’nin ihracat ortalama kilometresini ve eser sayısını artıracağız.

Uluslararası muadil kuruluşlarla iş birliğini güçlendireceğiz. Birliklerimizin yeni ürün/fikir/marka çalışmalarını yürütebileceği alt yapıyı oluşturup yeşil dönüşümle ilgili çalışmalara rehberlik edeceğiz. Yurt genelinde ihracat irtibat ofislerinin yapılarını gözden geçireceğiz. Yurt dışı lojistik dayanakları sistemi kurulmasını sağlayacağız. Yüksek katma bedelli eser ve bölümlerin tartısını artırmak ismine yol haritasını netleştirerek mevzuatla desteklenmesine çalışacağız.

Yeni fırsatlar değerlendirilecek

Uzun vadede ise global tedarik zincirinde oluşabilecek yeni fırsatların kıymetlendirilmesine, Türkiye Pazar Yeri Platformu’nun kurulmasına, birinci 10 ihracatçı ülke vizyonu için gerekli altyapı ile finansal mimarinin ve lojistik sistemin geliştirilmesine ve Türkiye 2053 İhracat Stratejisi’nin belirlenmesine katkı sağlayacağız. “

Yeşil Mutabakat’a ahenk için: Alo TİM Yeşil Hat

Avrupa Birliği (AB) Yeşil Mutabakat ile 2050’de sıfır karbon maksadına odaklandı. Husus ihracatçılar açısından çok kıymetli. TİM Lideri ‘Yeşil Mutabakat’a ahengin altını çizdi: “Yeşil Mutabakata ahenk bizimaçımızdan büyük kıymet taşıyor. Zira yüzde 42’si AB ülkeleri olmak üzere toplam ihracatımızın yüzde 55’ini Avrupa’ya yapıyoruz. Bu büyük pazardaki gücümüzü korumak ve artırmak için süratli hareket etmek durumundayız. Bilhassa kimi kesimler için vakit süratle daralıyor. Çimento, elektrik, alüminyum, demir, çelik ve gübre üzere 5 öncelikli bölümün ithalatına 2026’dan itibaren hudutta karbon vergisi yükümlülüğü getirilecek. Sonraki yıllarda başka kesimler için de birebir uygulama başlayacak. Süreci fırsata çevirmek bizim elimizde. Karbon vergisi olarak ödeyeceğimiz bedeli, sürdürülebilir üretim kapasitemizi geliştirmek için kullanabiliriz. TİM olarak bu şuurla çalışmalarımızı yürütüyoruz. ‘Dünyayı tüketmeden dünya için üretmek’ mottosuyla Sürdürülebilirlik Hareket Planımızı bir buçuk yıl evvel kamuoyu ile paylaştık.

– TİM Endüstride Sürdürülebilirlik Bilim Komitemizi kurduk.

– Birleşmiş Milletler Global Prensipler Sözleşmesi’ni imzaladık.

– İhracatçı Birliklerimizle IPA kapsamında projeler geliştiriyor, Ticaret Bakanlığımızın Yeşil Mutabakat ile ilgili ihtisas çalışma kümelerinde yer alıyoruz.

– 12’inci Kalkınma Planı hazırlıkları kapsamında özel ihtisas komitesi çalışma kümelerine katkı sağlıyoruz.

– Dijital mentörlük ile ölçümleme çalışmalarımızı yaygınlaştırıyoruz. Alo TİM Yeşil Çizgisi oluşturduk.

– Eğitim Programlarımızla ihracatçılarımıza bedel katıyoruz.

– Birliklerimiz vasıtasıyla ihracatçılarımıza sera gazı hesaplama eğitimleri veriyoruz. Bölgesel Sürdürülebilir İhracat Seferberliği Eğitim Programı ile ihracatçılarımızın farkındalığını artırıyoruz.

184 fuara iştirak, 72 ticaret heyeti, 38 alım heyeti

TİM Lideri Mustafa Gültepe, “İhracat tarihimize altın harflerle yazılacak 2022’de bu başarıyı ortaya koymak için bütün dünyayı adım adım dolaştık” dedi. TİM Lideri Gültepe Türkiye’nin eser çeşitliliğini, üretimde marka ülke kimliğimizi tanıtmak için 2022 yılında yaptıkları çalışmalardan kimilerini şöyle ortaya koydu:

– TİM ve İhracatçı Birlikleri olarak 43 ülkede 72 ticaret heyeti düzenledik.

– 100’ün üzerinde ülkeden iştirakçiyi 38 alım heyetinde ülkemizde ağırladık.

– Ticaret ve alım heyetlerinde toplam 26 bin ikili iş görüşmesi organize ettik.

– Farklı kesimlerde gerek ülkemizde organize ettiğimiz, gerekse yurtdışında katıldığımız toplam fuar sayısını 184’e çıkardık.

– 12 bin Türk firmasının bu fuarlarda eserlerini sergilemesini sağladık.

– 12 ülkeye yönelik 15 milletlerarası iş geliştirme projesi yürüttük.

– Bu projelerde bin 700 ikili iş görüşmesi gerçekleştirdik.

– Ünite ihracat bedelimizi ortalamada 1,44 dolara çıkardık

– Sanayicilerimizin pek çok değerli problemini tahlile kavuşturduk.

Pazar çeşitliliğimizi artırıp uzak ülkelere odaklanacağız

TİM Lideri Mustafa Gültepe 2023 amaçlarını ise şöyle anlattı: “Hedeflerimize ulaşabilmemiz için ihracatımızı her yıl en az yüzde 10 artırmamız gerekiyor. 2023’e de bu amaçla başlıyoruz. Lakin ana pazarımız Avrupa başta olmak üzere global ticaretteki belirsizlikler nedeniyle bilhassa 2023’ün birinci çeyreği için net bir tablo çizmek kolay değil. Münasebetiyle bu yıl göstereceğimiz performansta global pazarlardaki yavaşlamanın boyutu belirleyici olacak. Dönemsel gelişmelerin ihracatımıza tesirini azaltmak için pazar çeşitliliğimizi artırmaya çalışıyoruz. Ticaret Bakanlığımızın ‘Uzak Ülkeler Stratejisi’ni aktif bir formda uyguluyoruz.

Uzak ülkeler stratejisi

‘Uzak Ülkeler Stratejisi’nin açıklanmasının çabucak akabinde geçen yıl Güney Kore, Hindistan, Endonezya ve Filipinler’e tüm bölümlerimizi kapsayan ticaret heyetleri düzenledik. İhracatçılarımızı bu yıl da ticaret heyetleri ile uzak pazarlarla buluşturmaya devam edeceğiz. 2023 ihracatçılarımızı için bir manada global atak yılı olacak. Yılın birinci çeyreğinde 19 uzak ülke için 17 ticaret heyeti planladık. Ocak ayında Venezuela ve Pakistan’a ticaret heyetleri gerçekleştirdik. Yeni iş birliklerinin temellerinin atılacağı ticaret heyetlerimizle hala 3 bin 65 kilometre olan ihracat menzilimizi 4 bin 744 kilometrelik dünya ortalamasının üzerine taşıyacağız. Klasik pazarlarımızın dışında kalan uzak coğrafyalarda Türkiye’nin üretim gücünün ve Made in Türkiye algısının güçlenmesi için tanıtım çalışmalarına da sürat vereceğiz. Güney Amerika ülkelerinde Türk dizileri büyük ilgi görüyor. Bu coğrafyadaki tanıtım çalışmalarında dizilerin tesir gücünden de yararlanmayı planlıyoruz.

Uzak Ülkeler Stratejisi’nde yer alan 18 ülkeye 2022’de yaklaşık 30 milyar dolar civarında ihracatımız bulunuyor. Mevcut hacmi 4 katına çıkarabilmek için Ticaret Bakanlığımız başta olmak üzere birliklerimizle ve ihracatçılarımızla iş birliği halinde tüm imkânları kullanacağız.”

2023’te 250 fuar, 100 ticaret heyeti, 45 alım heyeti planlanıyor

2023 için planlaması yapılan çalışmalardan bir kısmı şöyle:

– Her ay bir yakın bir uzak ülkeye ticaret heyeti düzenleyeceğiz.

– 60 ülkede 100 Ticaret Heyeti, 120 ülkeden 45 Alım Heyeti gerçekleştireceğiz.

– 55 ülkede toplam 250 fuara katılacağız.

– Ur-Ge projelerimizi 32’ye yükselteceğiz.

– 103 bini aşan ihracatçımızla, dış ticaret fazlası veren Türkiye mefkuresini gerçekleştirmek için çalışacağız.

İhracatçımızın uygun şartlarda finansmana erişimi büyük değer taşıyor

“Türkiye insan gücü ve kaynaklarıyla büyük bir potansiyele sahip” diyen TİM Lideri şöyle devam etti: “Bu potansiyeli harekete geçirebilmemiz ve ihracattaki büyük amaçlarımıza ulaşabilmemiz için donanımlı iş gücünü artırmak, teknolojik alt yapıyı yenilemek ve kapasitemizi artırmak durumundayız. Hasebiyle uygun şartlarda ve kâfi finansmana ulaşabilmeliyiz. Ekonomimizin lokomotifi haline gelen ihracatın sürat kesmemesi ve geleceğe en yeterli biçimde hazırlanabilmemiz için bilhassa bu periyotta finansmana erişim hayati kıymet taşıyor.”