“Enerjimiz Geleceğe” mottosuyla, sürdürülebilir bir Türkiye için geleceğin gücünü üretmek gayesiyle 2021 yılında Stratejik Dönüşüm Planını açıklayan Tüpraş, dönüşüm seyahatindeki birinci yılını tamamladı. Plan kapsamında 2030 yılına kadar emisyonlarını yüzde 27 azaltacağını, 2050 yılında karbon nötr güç şirketine dönüşüm gayesini açıklayan Tüpraş, yaklaşık yarısı sürdürülebilirlik gayelerine yönelik olmak üzere, 2022 yılı sonunda 200 milyon dolar yatırım yapmayı hedefliyor.

Türkiye’nin ulusal akaryakıt muhtaçlığını kesintisiz biçimde karşılamaya devam ettiklerini belirten Tüpraş Genel Müdürü İbrahim Yelmenoğlu, bir yıl evvel açıkladıkları Stratejik Dönüşüm Planıyla, Türkiye’nin de karbon taahhütlerine değerli katkıda bulunacak yatırımları süratle hayata geçirmeye devam ettiklerini söyledi. Geçtiğimiz günlerde Mısır’ın Şarm El Pir kentinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı’nda; pandeminin tesirlerini şimdi atlatmamış olan, jeopolitik tansiyonlarla uğraş eden dünya açısından son derece değerli olduğuna dikkat çeken Yelmenoğlu, “Bizim de iştirak sağladığımız 27. Taraflar Konferansı’nın (COP27) temel gündem unsuru olan iklim değişikliğiyle çaba her geçen gün daha da değerli hale geliyor. Biz de Tüpraş olarak, üzerimize düşeni tüm gücümüzle yerine getirmek için Stratejik Dönüşüm Planımız kapsamında, ulusal ve memleketler arası iş birliklerinin de gücüyle emin adımlarla ilerlemeye devam ediyoruz. 2050 yılında karbon nötr bir güç şirketi olma gayemiz kapsamında, rafinaj alanında güç verimliliğimizi artırmaya ve karbonsuzlaştırma projelerine odaklanıyoruz. Tıpkı vakitte, kesimdeki deneyimimizle odaklandığımız yeni iş alanları olan yeşil hidrojen, sıfır karbonlu elektrik ve biyoyakıt üretimine yatırım yapıyor ve hâlihazırdaki önder konumumuzu geleceğin düşük karbonlu güç piyasalarında da devam ettirmeyi planlıyoruz” dedi.

Stratejik Dönüşüm Planı maksatlarına hakikat ilerlerken, 2022 yılında yaklaşık yarısı sürdürülebilirlik yatırımlarına olmak üzere toplamda 200 milyon dolar yatırım gerçekleştirmeyi hedeflediklerini kaydeden Yelmenoğlu, “Sıfır karbonlu elektrik üretimi konusunda değerli bir adım olan Entek paylarının devralınması başta olmak üzere çeşitli yatırımlar gerçekleştirdik. Sürdürülebilir havacılık yakıtı üretimine yönelik olarak Honeywell UOP ile lisans muahedesi imzalanması, Avrupa hidrojen pazarının başkan paydaş kuruluşu Hydrogen Europe üyeliği, İklimle İlişkili Finansal Beyanlar Vazife Gücü (TCFD) iştiraki ve Tüpraş Güç Teşebbüsleri A.Ş.’nin heyetimi bunlardan birkaçı” dedi.

Tüpraş’ın stratejik dönüşümünde bir yılın satır başları

Başarılı gelişmelerin bir sonucu olarak Bloomberg’in 2022’de “İzlenmesi Gereken 50 Şirket” listesinde yer alan tek Türk şirketi olduklarını da hatırlatan Yelmenoğlu, “Türkiye’nin en büyük sanayi şirketi pozisyonunu güçlendirmeye devam ederken, ülkemizin pak güç dönüşümüne de öncülük etmenin gururunu yaşıyoruz” diyerek bir yıllık süreçte gerçekleştirdikleri yatırım ve çalışmalar hakkında şu bilgileri aktardı:

“Sürdürülebilir havacılık yakıtı üretiminde Ecofining™ teknolojisinin kullanımı için dünyanın önde gelen teknoloji şirketlerinden Honeywell UOP ile imzaladığımız lisans mutabakatı kapsamında kurmayı planladığımız tesisimizde, stratejik dönüşüm planımızın bir kesimi olan biyoyakıt iş alanına yönelik adımlarımızı sürdüreceğiz. İzmir rafinerimizde çalışmalara başladık. Muhtaçlığımız olan bio bazlı atık hammaddeyi temin edebilmek için iş birliği görüşmelerimiz de sürüyor.

Yine dönüşüm planımızda yer alan ve şirketimizin gelecekte odaklanacağı dört stratejik iş kolundan biri olan ‘Sıfır Karbonlu Elektrik’ alanında değerli bir yatırım gerçekleştirdik. Koç Holding ve Aygaz’ın iştiraki, sekiz hidroelektrik, bir rüzgâr ve bir doğal gaz çevrim santrali bulunan, toplamda 442 MW kapasiteli Entek’in paylarının Tüpraş tarafından devralınmasıyla kıymetli bir atak yaptık. Bu birliktelik şirketimizin stratejik dönüşüm seyahatindeki üretim portföyüne güçlü bir katkı sunarken, ülkemizin pak güç geleceğine de ivme kazandırmayı hedefliyor. Entek’in Tüpraş bünyesine katılması ile 2030’da 1 GW ve 2035’te 2,5 GW sıfır karbonlu şurası güç amacımıza ulaşma manasında kıymetli bir basamak kaydederek ilerlemeye devam ediyoruz. Entek’in, yenilenebilir güç alanındaki birikimi ve uzmanlığı ile son derece ehil insan kaynağının da Tüpraş ailesine katılması, yalnızca sıfır karbonlu elektrik üretimimizde değil stratejik dönüşüm planımızın hayata geçirilme süreçlerinde büyük bir sinerji oluşturmaya başladı. Entek geçtiğimiz hafta yayımlanan Elektrik Piyasasında Depolama Faaliyetleri Yönetmeliği kapsamında, EPDK’ya depolama tesisi kurmak taahhüdü ile mevcut kapasitesine ek olarak 150 MW GES ve 854,5 MW RES olmak üzere toplamda 15 proje ile 1.004,5 MW ek kapasite için ön lisans başvurusu yaptı. Müracaatların olumlu kıymetlendirilmesi durumunda ön lisans almaya hak kazanacağız. Şirketimiz yenilenebilir alandaki güçlü büyüme gayelerine depolama tesislerini de ek ederek geleceğin güç dünyasında değerli bir oyuncu olma gayesinde güçlü bir biçimde ilerliyor. Bununla birlikte rafineri alanlarımızda da sıfır karbonlu elektrik üretimine yönelik yatırımlarımız devam ediyor. Bu kapsamda, Kırıkkale Rafinerisi’nde Haziran 2023’te devreye alınması planlanan 12,6 MW kapasiteli Güneş Gücü Santrali üretim mukavelesini Eylül ayında imzaladık ve ek 54,4 MW kapasite için de müracaatımızı tamamladık.

Diğer yandan, bio bazlı eserler, yeşil hidrojen, sıfır karbon elektrik, karbon idaresi üzere öncelikli mevzular ve bu mevzularla ilgili yan bölümler başta olmak üzere, akıllı bilişim teknolojileri, yeşil güç, güç verimliliği, etraf ve geri dönüşüm, atık idaresi, robotik tahlil teknolojileri alanlarındaki yurt içi ve yurt dışı teknoloji teşebbüslere yatırım hedefiyle Eylül 2022’de Tüpraş Güç Teşebbüsleri A.Ş. “Tüpraş Ventures’ı” 100% Tüpraş iştiraki olarak kurduk.

Yeşil hidrojen alanında da birinci gayemiz olan 2025 yılına kadar bir demo tesisi kurma üzerinde çalışmalarımız aralıksız sürüyor. Hem güç verimliliği hem de katma bedeli yüksek yeni eserlerin üretimi için yatırımlar da tüm süratiyle ilerliyor. Bu aksiyonları göz önüne aldığımızda kısa müddette elle tutulur, önemli iş atakları gerçekleştirdik.”

“Sürdürülebilir rafinaj alanında güçlü adımlar atmayı sürdüreceğiz”

Yelmenoğlu, “Sürdürülebilirlik konusunda birçok yeni bilgiyi kamu ile paylaşmaya başladık. Şeffaflığa ve açık bilgi paylaşımına çok ehemmiyet veriyor ve bunu daha da arttırmayı hedefliyoruz. 2021 yılında sürdürülebilirliğe yönelik çalışmalarımız sonucunda, FTSE4Good, MSCI ESG Rating, BİST SE (Refinitiv), Sustainalytics ve Vigeo Eiris, Bloomberg GEI üzere endekslerde kıymetlendirme skorlarımızda ortalama %22 gelişme kaydettik. Başka yandan, 2022 yılında İklimle Kontaklı Finansal Beyanlar Vazife Gücüne (TCFD) takviye veren global şirketler ortasında yerimizi alarak, iklim risklerinin daha faal ve şuurlu yönetilmesi ile ilgili kapsamlı tavsiyeleri şeffaf bir formda aktarma fırsatına sahibiz. 60 yılı aşkın esaslı birikimimizden aldığımız güçle ‘Enerjimiz Geleceğe’ diyerek başlattığımız seyahatimizde, geleceğin gücünü üretmek için dönüşüyor, sürdürülebilir bir dünya için değişiyoruz” sözünü kullandı. 2050 Karbon Nötr seyahatinde değerli bir başlık olan “sürdürülebilir rafinaj” alanında güçlü adımlar atmayı sürdüreceklerini belirten Yelmenoğlu, “Portföyümüzü çeşitlendirmek üzere elimizden gelen tüm çabası gösteriyoruz” dedi.

“İnsan Kaynakları projemiz Future Fit ile 2030 vizyonuna hazırlanıyoruz”

İnsan Kaynakları projemiz “Future Fit projesi ile organizasyonumuza daha bütünsel bakarak, gelecekte gereksinimimiz olacak yeni rol ve yetkinlikleri tanımlayarak, çalışma arkadaşlarımızı bu rollere hazırlayacak yeni marifet kazandırma programlarını devreye alıyoruz” diyen Yelmenoğlu, “Future Fit projemizin, Stratejik Dönüşüm Planımızda yer alan 2030 yılında ‘Sürdürülebilir, Rekabetçi ve Geleceğe Hazır bir Tüpraş’ gayemizi destekleyen kültür dönüşümü için de çok kıymetli bir başlangıç olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıyeten, Projemizi daima güzelleştirme çalışmaları ve onu besleyen platform yapılanmaları ile bizi geleceğe taşıyan dinamik bir iş listesi olarak görüyoruz. Girişimcilik, inovasyon, açık inovasyon ve start-up entegrasyon ile bugünün ve yarının işlerine yönelik çalışmaları da yürütüyoruz. Tıpkı vakitte yerli ve yabancı teşebbüslerin yenilikçi teknolojilerini rafinerilerimizde deneyimleyerek iş birliği geliştirmeye devam ediyoruz” dedi.

“Her yeni işe alımda, iki bireyden birinin bayan olmasını hedefliyoruz”

Sürdürülebilir bir dünya ve geleceğin gücü için dönüşümü gerçekleştirirken, yalnızca ekonomik büyümeye değil, toplumsal tesir alanında yarar yaratmaya odaklandıklarına dikkat çeken Yelmenoğlu, “Eşitlik için Gücümüz Bitmez’ diyerek bir yola çıktık ve bu doğrultuda; kapsayıcı, adil, insan haklarına saygılı ve emniyetli bir çalışma ortamını tüm süreçlerimizin merkezinde tutuyoruz.

Mesleklerin cinsiyeti olmadığına inanan bir şirket olarak; kesimimizde öncü bir uygulamayla, alanda bayan teknisyenler ve operatörler istihdam ediyoruz. 3 yıl evvel, birinci kere Batman’da olmak üzere, İzmit, Kırıkkale ve İzmir rafineri alanlarımızda bayan operatör ve teknisyenlerimiz ortamıza katıldılar. Rafineride bayan mühendislerimiz daima vardı fakat alanda vardiyalı bayan çalışma arkadaşlarımızın da işe başlaması, hem kesimimiz hem de şirketimiz ismine öncü ve örnek bir uygulama oldu. Erkek hâkim olduğu düşünülen bir iş kolu için bu yiğit adımı atmaktan büyük memnunluk ve gurur duyuyoruz. 2022 yılından itibaren her yeni işe alımda, iki bireyden birinin bayan olmasını hedefliyoruz. Başka yandan, yetenek havuzumuzun ise yüzde 53’ünü bayan çalışma arkadaşlarımız oluşturuyor. Bugün, Mühendislik, Ar-Ge, İnovasyon, Hizmet Tasarımı ve Bilişim Teknolojileri alanlarında yüzde 24 olan çalışan bayan oranımızı, 5 yıl içinde yüzde 40’a çıkarmayı, amaçlıyoruz. Yeniden öncü bir uygulamayla, şirketimizde geçen yıl Çeşitlilik, Eşitlik, Kapsayıcılık (ÇEK) Komitesini kurduk ve ÇEK Siyasetimizi yayımladık. Komitemiz bu alandaki faaliyetlerimizi yaygınlaştırarak güçlendirmek üzere çalışmalarını sürdürüyor. Tüm bu gayretlerimizle Bloomberg’in Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Endeksi’nde yer aldığımızı da memnunlukla belirtmek isterim” dedi.

5 yılda, 100 bin kız öğrenciye erişim taahhütlerini paylaştı

Koç Holding’in Birleşmiş Milletler Bayan Ünitesi Jenerasyonlar Uzunluğu Eşitlik Forumu’ndaki global liderliği kapsamındaki taahhütlerine katkı sağlamak üzere, Teknoloji ve İnovasyonda Bayan Programı’nı geliştirdiklerini belirten Yelmenoğlu; yürüteceğimiz farklı eğitim projeleriyle 5 yılda, 90 bini ortaokul, 10 bini üniversite olmak üzere toplam 100 bin kız öğrenciye ulaşmayı taahhüt ettiklerini tabir etti.

Tüpraş Teknoloji ve İnovasyonda Bayan Programı ile kız çocuklarının STEM (Fen, Teknoloji, Mühendislik, Matematik) alanlarında çalışma potansiyellerini ortaya çıkartmayı ve teknoloji ve inovasyon ekosistemine erişimlerini kolaylaştırmayı amaçlıyor. Şirket, programın birinci adımını Batman Üniversitesi iş birliğiyle, “Genç Beyinlerde İnovasyon ve Bayan Girişimcilik Eğitimleri” ile başlattı. Eğitim Programı üniversitelerde girişimcilik kültürünü yaygınlaştırmayı, öncelikle kız öğrenciler başta olmak üzere gençlerin teknoloji ve inovasyon ekosistemine erişimlerini kolaylaştırmayı amaçlıyor. Tüpraş, takip eden yıllarda faaliyet gösterdiği vilayetler olan Kocaeli, Kırıkkale, İstanbul ve İzmir’deki üniversitelerle de iş birlikleriyle programı yaygınlaştırmayı hedefliyor.