Esra Özarfat
BURSA – Türkiye’nin tarım açısından şanslı bir coğrafik bölgede olduğuna işaret eden UYMSİB Lideri Prof. Dr. Senih Yazgan, tarımda uzun vadeli siyasetler, üretimde havza bazlı takviyeler ve pazarın dinamiklerine nazaran şekillendirilmiş hakikat çeşitlerle ihracatta önemli bir ivme yakalanabileceğini söyledi. Yazgan, “Özellikle meyvede üretici bir karar değişikliğine gittiğinde ne istikamette hareket etmesi gerektiği konusunda yönlendirecek yapı yok. İlaç kullanımı noktasında yanlış yönlendirmeler yapılıyor. Bu da ihracatta kalıntı olarak karşımıza çıkıyor. Bu noktada kontrolleri en son noktada değil, yerde yaparak sorunu çözmemiz gerekiyor” dedi. İhracatın kooperatifler ya da bakanlık nezdinde oluşturulmuş örgütler tarafından yapılması gerektiğine işaret eden Senih Yazgan, “Böylece ziraî kirleticilerin önüne geçilirken, fiyat dengesizlikleri de önlenerek hakikat fiyatlandırma yapılabilecek. Tıpkı vakitte girdi maliyetlerini düşürerek kaynak israfının da önüne geçilir” diye konuştu.
“İnovatif üretim tekniklerine geçmemiz gerekiyor”
Öte yandan pazarın talepleri doğrultusunda katma bedelli hale getirilmiş meyve zerzevat eserleriyle ihracatta sürdürülebilir bir yapı oluşturulabileceğine işaret eden Yazgan, bu alanda yapılacak yatırımların da desteklenmesi istikametinde bir sistem oluşturulması gerektiğini kaydetti. Yazgan şunları söyledi: “Artan besin talebi, iklim değişikliği, kentleşmenin toprak ve su kaynakları üzerinde oluşturduğu baskıyı azaltmak için değişen iklime uygun bitki cinslerinin geliştirilmesi, etraf ve biyolojik çeşitliliğin korunması, topraksız tarım, akıllı tarım teknolojileri ile daha inovatif üretim tekniklerine geçmemiz gerekiyor. Öte yandan daha az kaynakla besin talebinin karşılanabilmesi için nitelikli işgücü ve teknolojiye gereksinimimiz gün geçtikçe artıyor. Türkiye’deki zerzevat ve meyve işletmeleri, küçük aile işletmeleri formunda olduğundan üreticiler, eserleri pazarlamada faal bir yapıya sahip değil. Meyveler dayanıksız eserler olduklarından pazarlama zincirindeki aksaklıklar nedeniyle birçok eser daha pazarlama evresinde ziyan oluyor. Lakin, istikrarlı pazarlama siyasetleri ile bu kaybı düşürmek mümkün.” Yazgan, Türkiye’de tarım bölümünün beslenme ve iş gücüne tesiri, ulusal gelire katkısı ve sanayi kesimine sağladığı hammadde ile ekonomik ve toplumsal bir kesim olma özelliğini koruduğunun altını çizdi.
Uzakdoğu’da rekabet Mısır ile
Geçen yıl 100’e yakın ülkeye ihracat yaptıklarını ve bu yılsonu maksatlarını 175 milyon dolar olarak belirlediklerini hatırlatan Senih Yazgan, birinci 9 ayda 108.3 milyon dolarlık ihracat sayısına ulaşıldığını söyledi. Yazgan, “Bu yılın 9 aylık periyodunda geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 16’lık bir gerileme yaşandığını görüyoruz. Bu periyotta ihracat sayımız 108.3 milyon dolar olurken, ihracattaki azalmanın, seyreden iklimsel durumun ve soğuk havaların hasadı ötelemesine bağlayabiliriz. İhracatta en büyük hissesi AB ülkeleri alıyor. Öteki değerli pazarlar ortasında Rusya, Birleşik Krallık başta olmak üzere öbür Avrupa, Kuzey Amerika ve Uzakdoğu ülkeleri yer alıyor. Rusya pazarının genişletilmesi, Hindistan, Malezya, Singapur, Çin üzere Uzakdoğu ülkelerine ihracatın önündeki karantina mahzurlarının giderilmesi ve nakliye düzenlemeleri üzere bir dizi adımlarla ihracatın artırılması planlanıyor” değerlendirmesini yaptı. Uzakdoğu pazarında Mısır ile rekabet ettiklerini belirten Prof. Dr. Senih Yazgan, Avrupa’da ise İspanya ve İtalya üzere ülkelerin personellik maliyetlerine karşın Gümrük Birliği avantajlarını kullanarak Türkiye ile başabaş rekabet ettiğini aktardı. Yazgan, narenciyede Türkiye’nin en büyük pazarının Rusya olduğunu vurgulayarak, yanlışsız planlama, strateji ve katma pahalı eserlerle Avrupa pazarında da Türkiye’nin aktifliğinin artabileceğini söz etti.
DÜNYA’nın Bursa Bölge Temsilcisi Ömer Faruk Çiftçi ile bölümü kıymetlendiren UYMSİB Lideri Prof. Dr. Senih Yazgan, pazarın beklentisini karşılayacak katma pahalı eserlerle ihracatta çıkış yakalanabileceğini söyledi.
