Sermaye Piyasası Şurası (SPK) Lideri İbrahim Ömer Gönül, “Önümüzdeki devirde, sermaye piyasalarımızdaki risklerin daha yakından takibi için bir risk merkezi oluşturulması, karbon piyasasının geliştirilmesi, sürdürülebilirlik, finansal teknolojiler ve finansal okuryazarlığın yaygınlaştırılması bahislerindeki çalışmaları kamuoyu ile paylaşacağız” dedi.

Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafından bu yıl “Finansın Ötesi: Dünyanın Geleceğine Yatırım” temasıyla hibrit olarak düzenlenen 6. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi başladı.

Kongrenin açılışında konuşan SPK Lideri Gönül, sermaye piyasasının son devirde kıymetli bir ivme kazanarak yıllardır ulaşmak istedikleri düzeylere yaklaştığını belirtti.

Gönül, uzun yıllardır 1 milyon civarında seyreden yatırımcı sayısının son vakitlerde 3,5 milyona yaklaştırdıklarını söz ederek, halka arzlardaki artışın günlük ortalama süreç hacimlerinin 100 milyar TL’nin üzerine çıkmasına sebep olduğunu söyledi.

Bununla birlikte, bu ilgiyi sürdürülebilir hale getirmek, sermaye piyasasını bu düzeyde tutabilmek ve daha ileri taşıyabilmek için tüm bölümün eskisinden daha fazla uğraş göstermesi gerektiğini vurgulayan Gönül, şunları kaydetti:

“Geçtiğimiz yıl olduğu üzere bu yıl da şirketlerimizin halka arzlara ilgisi devam etmektedir. 2022 yılında kasım ayının sonuna kadar 33 şirketin halka arzını gerçekleştirerek 14 milyar TL’nin üzerinde bir kaynak sağladık. Yıl sonuna kadar halka arzlar devam edecek. Önümüzdeki periyotta de bu ilginin devam etmesini bekliyoruz. Son periyotta yatırım harcamaları artan şirketlerin uzun vadeli finansmana daha çok muhtaçlığı olduğunu gözlemliyoruz. Uzun vadeli finansmanın en uygun finanse edilme yollarından birisinin de şirketler için halka arz tekniği olduğunu tekrar vurgulamak istiyorum. Bu yıl borsada süreç gören şirketler tarafından öz kaynakla finansman sağlama sistemi olan bedelli sermaye artırımları yoluyla da şirketlere 35 milyar TL kaynak sağladık. Bu sayede birinci kere halka arz olan şirketlerin yanında hâlihazırda hisseleri borsada süreç görmekte olan şirketlerin de sermaye piyasaları tarafından kaynak sağlamasının önünü açtık.”

“Alternatif yatırım fonlarının kısa müddette 52 milyar TL büyüklüğe ulaşması sermaye piyasası ismine sevindirici”

Gönül, sermaye piyasasının başka değerli enstrümanlarının, özel dal borçlanma fonları olduğuna işaret ederek, “Öz kaynak yoluyla finansman sermaye piyasasına has bir imkan iken, borçlanma araçları ve kira sertifikaları şirketler için banka kredilerinden daha ucuz bir kaynak sağlamaktadır. Şirketlerimiz tarafından 2022 yılının kasım ayı sonuna kadar yaklaşık 402 milyar TL’lik borçlanma aracı ve kira sertifikası ihracı gerçekleşmiştir” dedi.

Sermaye piyasasının derinliğinin artması için yatırım fonlarının büyümesine de hayli kıymet verdiklerini söz eden Gönül, “2022 yılı bu açıdan kıymetli bir yıl olmuştur. Kasım ayı prestijiyle menkul değer yatırım fonları ve emeklilik yatırım fonlarındaki tasarruf seviyesi 960 milyar TL’yi bulmuştur. Ayrıyeten portföy idare şirketleri tarafından yönetilen fonların toplam büyüklüğü de 1,2 trilyon TL’yi aştı” diye konuştu.

Gönül, bu fonların yanında son yıllarda dünyada öne çıkan ve alternatif yatırım fonları olarak isimlendirilen teşebbüs sermayesi yatırım fonları ve gayrimenkul yatırım fonlarının da misal formda kıymetli gelişmeler kaydettiğine dikkati çekerek, “Girişim sermayesi yatırım fonlarının sayısı 134’e, fon toplam kıymeti ise 30 milyar TL’yi aştı. Gayrimenkul yatırım fonlarının ise sayısı 119’a ulaşırken, toplam büyüklüğü ise 22 milyar TL’yi aşmış durumda” dedi.

SPK Lideri Gönül, 2014 yılından itibaren ülke mevzuatına kazandırılan alternatif yatırım fonlarının yapılan yasal değişiklikler sonrası kısa müddette 52 milyar TL büyüklüğe ulaşmasının sermaye piyasası ismine sevindirici bir gelişme olduğunu belirtti.

“Finansal okuryazarlık, önümüzdeki periyotta de Heyetimizin en çok kıymet verdiği mevzulardan biri olacak”

Gönül, seçtikleri temayla sürdürülebilirlik konusunda farkındalık yaratan ve bu mevzuda katkı sağlayan TSPB’ye teşekkürlerini ileterek, sürdürülebilirliğin, SPK olarak üzerinde ehemmiyetle durdukları ve gelecekte daha da kıymet kazanacağını tespit ettikleri hususlardan olduğunu söyledi.

İklim finansmanının, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nin en değerli ögelerinden biri olduğuna değinen Gönül, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“İklim değişikliğini azaltmak ve bu değişime ahenk sağlamak için yapılacakların finansmanında sermaye piyasalarından yararlanmanın çok değerli olduğu kanaatindeyiz. Biz bu bahiste SPK olarak 2022’de Yeşil Borçlanma Aracı, Sürdürülebilir Borçlanma Aracı, Yeşil ve Sürdürülebilir Kira Sertifikaları için bir rehber yayımladık. IOSCO’nun prensiplerini baz alan Rehber ile bu araçların ihraçlarının memleketler arası finansal piyasalardaki en âlâ uygulamalardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bilhassa son 3 yılda yenilenebilir güç alanında faaliyet gösteren şirketlerimizin halka arzlara gösterdiği talebi de epeyce değerli bir gelişme olarak görüyoruz. Ülkemizde 2016 yılında başlayan sürdürülebilir eurobond ihraçları hem gerçek kesim hem de finans kesimi tarafında gitgide yaygın olarak kullanılmaktadır. Kurumsal yatırımcıların portföy idare deneyiminden yararlanmak isteyenler için de sürdürülebilirlik temalı yatırım fonları yatırımcıya sunulmaktadır. Ekim 2022 prestijiyle sürdürülebilirlik temasına yatırım yapan yahut pak güç üzere yenilenebilir güç alanlarına odaklanan 30 civarında yatırım ve emeklilik yatırım fonumuz bulunmaktadır.”

SPK Lideri Gönül, sermaye piyasalarına olan ilginin sağlıklı ve istikrarlı olmasının, finansal okuryazarlığı yüksek, şuurlu yatırımcı sayısını artırmaktan geçtiğini belirterek, finansal okuryazarlığın, gelecek periyotta de SPK’nın en çok ehemmiyet verdiği hususlardan biri olacağını vurguladı.

Bu kapsamda klasik hale gelen ve bugüne kadar 14 bin üniversite öğrencisinin sertifika almaya hak kazandığı SPK seminerleri, üniversite ve vilayet ziyaretlerinin de artarak devam ettiğini anlatan Gönül, “Tasarruf sahiplerinin piyasalar konusunda daha analitik bir bakış açısına sahip olması ve raporlara daha kolay ulaşabilmesi için gerekli önlemleri almaya devam ediyoruz.” diye konuştu.

Gönül, bu noktada, aracı kurumların başta kurumsal finansman olmak üzere araştırma ve tahlil kısımlarını geliştirmelerinin kesimin geleceği açısından uzun vadeli bir yatırım olarak baktıkları mevzulardan olduğunu söz ederek, gelecek periyotta yatırımcıların nitelikli raporlara daha kolay ulaşacağı platformu da hayata geçireceklerini bildirdi.

“Blockchain teknolojileri, kripto paralar ve fintek üzere kavramların gelişimlerini yakından takip ediyoruz”

SPK Lideri Gönül, piyasanın gereksinimlerini yakından takip etmek, gelişmeleri hakikat okumak, öz tenkit yapmak ve istişarenin dalı ileri taşıyacağını belirterek, “Bu nedenle, sermaye piyasasının tüm oyuncularını bir ortaya getiren bu kongreyi, kesimin kendini gözden geçirip muhtaçlıklarını ortak akıl ile tespit edebilmesi için çok kıymetli bir fırsat olarak görüyoruz.” dedi.

Küresel sermaye piyasalarının süratli bir halde değişim geçirdiği bu süreçte, SPK olarak yeni gereksinimleri yakından takip ettiklerini ve gerekli altyapıyı oluşturmak için gerekli çabası sarf ettiklerini anlatan Gönül, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Bu kapsamda, global finansal mimarideki dönüşümün anahtar sözleri olan blockchain teknolojileri, kripto paralar ve fintek üzere kavramların gelişimlerini yakından takip etmekte olduğumuzu belirtmek isterim. Finansal istikrar, yatırımcı inancı, sermaye birikimi ve sermayenin aktif bir halde şirketlere dağıtımında sermaye piyasasının kritik bir rolü hepinizin malumudur. SPK olarak tüm ölçekteki şirketlerin sermaye piyasası yoluyla finansmana erişimini kolaylaştırmayı ve bu sayede yenilikçi, dijital ve yeşil dönüşümün öncülüğünü yapan şirketlerin, sermaye piyasası aracılığıyla finansmana ulaşmasını amaçlıyoruz. Konseyimiz, yatırımcıların aktif korunması ve şirketlerin sermayeye kolay ulaşımı ortasındaki hassas dengeyi gözeterek düzenleme, kontrol, nezaret ve piyasayı geliştirme çalışmalarına devam etmektedir.”

Gönül, gelecek devirde, sermaye piyasalarındaki risklerin daha yakından takibi için bir risk merkezi oluşturulması, karbon piyasasının geliştirilmesi, sürdürülebilirlik, finansal teknolojiler ve finansal okuryazarlığın yaygınlaştırılması mevzularındaki çalışmaları da kamuoyu ile paylaşacaklarını bildirdi.

SPK Lideri Gönül, 6. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi’nin daha güçlü bir sermaye piyasası için faydalı olmasını temenni etti.