Türkiye’nin hububat üretim merkezi Konya Ovası’nda, kuraklık ve denetimsiz yer altı su kullanımıyla her geçen gün sayıları artan obruklar, sayıları ve nicelikleriyle de tedirginliği artırıyor.
Karapınar ilçesinde tarla ve yerleşim yerlerinde de sıklıkla görülmeye başlanan obruklardan kimilerinde yıllar içinde çökmeler devam ediyor.
Üç yıl evvel ilçenin bir yaylasında oluşan 2 metre derinlikteki obrukta geçen ay 20 metrelik yeni çöküntü meydana gelmesi, vatandaşlarca çeşitli malzemelerce doldurulan çukurlardaki tehlikeyi de gözler önüne serdi.
Güvenliği geri planda bırakan kimi vatandaşların tarla ve yerlerde oluşan obrukları, pahasının düşmesi kaygısıyla kendi imkanlarıyla doldurmaya başlaması uzmanlarca tehlikeli teşebbüs olarak bedellendiriliyor.
Konya Ovası’nda toplam 2 bin 500 civarında obruk var
Konya Teknik Üniversitesi (KTÜN) Obruk Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, Konya Ovası’nda obruk oluşumu tespitine yönelik AFAD ile yürüttükleri çalışmayı tamamladıklarını söyledi.
Konya’nın güney ve kuzeyindeki ilçelerde yürütülen saha çalışmalarında obruk sayısını tespit ettiklerini kaydeden Arık, “700 civarında görmeye alışık olduğumuz derinlikte, 1800’ü de 1 metreden daha sığ çukurluklar formunda toplamda 2 bin 512 obruk oluşumu var” diye konuştu.
Doldurulan obruklarda çökme meydana geliyor
Arık, tespit edilemeyen obruk oluşumlarına değinerek, şöyle konuştu:
“Vatandaşın toprağında oluşan obruk, amatör metotla dolduruluyor. Bu türlü gizlenenler olduğu için net sayı vermek epeyce güç. Şu anda obruk oluşumunun kimilerinin saha çalışmalarında doldurulduğunu gözlemledik. Bu doldurma süreci inançlı değil. Her obruğun kendine mahsus tahlil metotları olması gerekir. Kabaca taş, toprak ve molozla doldurulan obruğun daha sonra çökmeyeceğine garanti verilmez. Yer bilimcileri tarafından her obruk kendi sistematiğini oluşturacağı için orada ayrıntılı araştırma yapılması lazım. Obrukta materyalin uygun tespit edilmesi lazım. İri taneliden ince taneliye yanlışsız, geçirimsiz materyalle doldurulduktan sonra çimento ve beton enjeksiyonlarıyla kapandıktan sonra dolgu yapılması gerekiyor. Vatandaşın kendi usulüyle yaptığı dolgunun pek birçoklarının çöktüğünü izledik. Alanda sık karşılaşıyoruz. Ziraî alanlardaki obruklarda bu doldurma süreci daha sık yapılıyor. “
