Ferhat POLAT / MARDİN
Cengiz Holding, madencilik alanındaki yatırımlarına devam ediyor. Dünyadaki kobalt üretiminin yüzde 2’sini gerçekleştiren Eti Bakır Mazıdağı Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisi’nde yeni bir Ar-Ge laboratuvarı daha devreye alındı. Yaklaşık 3 milyon dolar harcanan eser zenginleştirme laboratuvarında, nikel, magnezyum, lityum ve az toprak elementlerinin üretilmesi sağlanacak.
Mardin’de gazetecilerle bir ortaya gelen Eti Bakır Mazıdağı Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisi Genel Müdürü Emre Kayışoğlu, mevcut laboratuvara ek olarak devreye aldıkları Ar-Ge laboratuvarı ile maden teknolojilerinde yeni bir periyot başlattıklarını ve Türkiye’nin katma pahalı maden teknolojileri alanındaki sembol merkezlerinden biri olacaklarını söyledi. Kayışoğlu, Kastamonu Küre işletmesindeki bakır üretiminde yan eser olarak elde ettikleri pirit konsantresinden kobaltın yanı sıra nikel, magnezyum, lityum ve öbür ender toprak elementlerinin üretilmesini de sağlamış olacaklarını kaydetti.
Nikel üretimi Kasım’da başlıyor
Eti Bakır’ın Mazıdağı tesisleri için ‘atardamar’ nitelendirmesi yapan Kayışoğlu, 5 yılda 5 yeni eser hedeflediklerini belirterek, yeni kurdukları Ar-Ge laboratuvarın bu gayede ‘katalizör’ vazifesi üstleneceğini söyledi. Kayışoğlu, laboratuvarda çalışmaları sonlanan nikel için üretimine kasım sonuna kadar başlamayı planladıklarını açıkladı. Gazetecilere laboratuvarı gezdiren ve buradaki çalışmaları anlatan Kayışoğlu, şu bilgileri verdi: “Yeni laboratuvarımız hem piritten hem de geri dönüştürülecek batarya tozlarından farklı ender elementler ve metallerin geri kazanımı sağlanabilecek. Ar-Ge çalışmalarımız kapsamında, nikelin yanı sıra lityumun, magnezyum ve mangan da Eti Bakır’ın Küre tesislerinden gelen pirit konsantresinden ayrıştırılacak. Ar-Ge laboratuvarımızda metallerin saflık düzeyleri artırılacak; kobalt ve çinko eserleri çeşitlendirilerek yüksek katma bedelli yeni eserler elde edilecek. Böylece başta cep telefonları, bilgisayarlar, elektrikli araçlar, e-mobilite, güç depolama sistemleri, seramik, lastik üzere birçok alana en kritik ve kaliteli hammadde tedariki sağlanmış olacak.”
Pilot üretim tesisi kurulması planlanıyor
Emre Kayışoğlu, eser geliştirme laboratuvarının akabinde yeni elementlere yönelik olarak Mazıdağı tesisi içerisinde pilot üretim tesisi kurmayı planladıklarını da açıkladı. Kayışoğlu, bu pilot tesislerde, yeni eserlerin birinci üretimini görmeyi, piyasadaki talep şartlarına bakarak da ana üretim kademesine geçmeyi düşündüklerini söz etti. Teknoloji ve Ar-Ge yatırımlarının kendileri için değerine değinen Kayışoğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü: Madencilik ve katma pahalı sanayi üretimi alanında ülkemizi dünyada çok daha üst düzeylerde temsil edebilmemizin yolu kapsamlı bir inovasyon kültürü yaratmaktan geçiyor. Mardin’deki Mazıdağı tesisimizde hizmete açtığımız bu Ar-Ge Laboratuvarı da aslında bu kültürün şirketimizdeki çok kıymetli bir modülü olacak. Yeni laboratuvarımız, bugünün teknolojilerinde bizlere ve ülkemize değerli bir rekabet avantajı sağlarken, geleceğin teknolojileri ve tedarik zinciri konusunda da Türkiye’nin dünyada kelam sahibi ülkeler ortasında yer almasını sağlayacak. Burada geliştirdiğimiz teknolojiler ve katma bedelli eserlerle, Mardin’i kobalt ve çinko başta olmak üzere stratejik metaller ve az elementler alanında dünyanın sayılı merkezlerinden ve yüksek teknolojiye hitap eden kesimlerin vazgeçilmez iş ortaklarından biri haline getirmeyi hedefliyoruz.”
“Sürdürülebilirlik gayemiz için değerli bir adım”
Bölgenin en büyük özel dal yatırımı olan Mazıdağı tesislerinde yeni yatırımların da devreye girebileceğini paylaşan Kayışoğlu, “Yatırımlarımız, bölgemizin ve ülkemizin iktisadi kalkınmasına kıymetli katkılar sunuyor. Ayrıyeten burada yaptığımız iyileştirmeler, sürdürülebilirlik amaçlarımıza de kıymetli dayanak sağlıyor. Bu merkez sayesinde, üretim süreçlerimizdeki kimyasal eser, buhar, elektrik ve su tüketimimizi değerli ölçüde azaltırken, metal geri kazanım randımanlarının artırılması ile de verimlilik konusunda değerli bir adım atmış oluyoruz” diye konuştu.