Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Ali Çullu, Türkiye’de son yıllarda kuraklığın tesirinin daha çok hissedilmeye başladığını söyledi.
Önceki yıllarda ortalama her 10 yılda bir kuraklık tesiri görülürken son 10 yılda 5 defa kuraklığın ülke genelinde tesirli olduğunu anlatan Çullu, 2021 ve 2022’de art geriye meydana gelen kuraklığın bilhassa Güneydoğu, Doğu, İç Anadolu ve kısmen de Akdeniz ve Marmara bölgelerinde ziraî ve doğal dengeyi bozduğunu tabir etti.
Çullu, Türkiye’nin yüzde 60’ının yarı kurak iklimin tesirinde olduğunu lisana getirerek, şöyle konuştu:
“- Kuru tarımın yapıldığı kırsal bölgelerde bir damla suyun kıymeti vardır. Şayet yağış sistemli gitmezse bitkiler etkileniyor. Güneydoğu, Doğu, İç Anadolu ve kısmen de Akdeniz’in birtakım bölgeleri kuraklıktan fazla etkilenmektedir.
– Burada bilhassa sulanmayan alanlarda yağmurun sistemli yağması lazım. 2019’da çok yağmur yağdı ziyan oldu. 2020’de hoş yağdı çiftçiler sevindi lakin 2021 ve 2022’de yağışların dağılımı sistemsiz, tıpkı vakitte yıllık ortalamanın çok altında gerçekleşti.
– Meteorolojinin hazırladığı haritalarda yaptığımız incelemelerde 2021 ve 2022’de bilhassa Güneydoğu Anadolu Bölgesi başta olmak üzere etrafındaki tarım alanları önemli formda şiddetli kuraklıktan etkilendi.”
“Mevcut su kaynaklarını çok güzel yönetmeliyiz”
Suyun daha dikkatli kullanılması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Çullu, şunları kaydetti:
“- Yağışların kâfi olmaması, hem ziraî üretimi azalttı hem de yeraltı sularının, göllerin beslenmesini, su rezervlerini etkiledi, bu da üretimi etkiledi. Türkiye son yılarda sık sık kuraklıkla karşı karşıya ve bu açıdan mevcut su kaynaklarını çok yeterli yönetmeliyiz.
– Bunun için de üniversitelerin ziraî araştırmalarını yaptığı akıllı ve hassas sulama teknolojilerini kesinlikle uygulamalıyız. Eser desenini yine gözden geçirmeliyiz. Bu mevzularda çok çalışmaya muhtaçlık var.
– Tarım ve Orman Bakanlığı, ilgili araştırma enstitüleri, üniversiteler bir ortaya gelip su idaresi ve eser deseni konusunda yanlışsız planlamalar yapması gerekiyor.”
İklimler yer değiştiriyor
Çullu, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde fıstık ağaçlarında kuraklıktan ötürü birtakım hastalıkların açığa çıktığına, misal durumun öbür eserlerde de görüldüğüne işaret ederek, “Türkiye’de kuraklık dışında ayrıyeten iklimlerin yer değişmesi olayı var. Bu mevzu bitkiyi şaşırtıyor. Yanlış vakitte çiçek açıyor, meyve oluşuyor ve bu da bitkinin fizyolojisini, akabinde da randımanı etkiliyor. 2023 problemli başladı. Yağışların sistemsiz gitmesi sahiden düşündürüyor. Tahminen 2-3 ay sonra uygun yağış olacak lakin tertipli olmadığında bitkisel üretimde önemli meşakkatler yaşanıyor” değerlendirmesinde bulundu.
Çiftçi Mehmet Belit ise tarlasına buğday ektiğini tabir ederek, “Geçen yıl kuraklık oldu bu yıl da yağış çok az. Bu yıl tarlama buğday ve fidan ektim yağış olmadığından sulamak için hazırlık yapıyorum. İnşallah yağmurlarla birlikte bereketli bir yıl geçiririz.” dedi.
Çiftçi Tuncay Dağlı da yağış yetersizliği nedeniyle tarlasına diktiği fidanları erken kaldırmak zorunda kaldığını belirterek, “Geçen yıl diktiğimiz fidanların birçoklarını sattık. Bu yıl yağış yetersiz olduğu için çiftçiler fidan dikmeye korktu. Birden fazla fidanımız elimizde kaldı, geçen yıla nazaran yağış çok az. Bakalım ne olacak inşallah bu aylarda istenen yağış olur” tabirlerini kullandı.
