Asgari fiyata orta artırım yapılacağı Ocak 2023 artırımlarının akabinde konuşulmaya başlanmış ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından net bir halde Temmuz ayı lisana getirilerek resmiyet kazanmıştı. İktisat idaresinin belirlenmesinin akabinde Minimum Fiyat Tespit Kurulu yeni taban fiyat artırımı için toplanacak.
Sabah’tan Mete Dirice’nin haberine nazaran, Türkiye seçimlerinin geride kalması ile gözler Meclis’in açılır açılmaz atacağı adımlara çevrildi. Yeni kabinenin kurulmasının akabinde minimum fiyat, memur ve emekli artırımı için acilen harekete geçilecek. Bir müddettir Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı ile yeni taban fiyatı belirlemek için Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın yetkilileri tespit çalışmaları yürütüyordu. Yeni Kabine’nin belirli olmasından sonra minimum fiyata orta artırım için düğmeye basılacak.
Milli gelirin tüm tabana yayılması isteniyor
Yeni Kabine’nin aşikâr olması sonrası Minimum Fiyat Tespit Kurulu, hükümetin davetiyle toplanacak. Kurul 5’er kişilik takımlar şeklide toplamda 15 kişi olacak formda personel, patron ve hükümetten oluşuyor. Karar oy çokluğu ile alınabiliyor. Toplamda 3 yahut 4 toplantı sonrası yeni sayı aşikâr olacak. Haziran ayı içerisinde her tarafın bir sefer konut sahipliği yapacağı ve her hafta bir toplantı ile bir sayıda uzlaşılması bekleniyor. Minimum fiyat artırımında artan ulusal gelirin tüm tabana yayılması için düzenlemelerin de yapılacağı söz ediliyor.
Çalışanların maaşlarına vergi ayarı geliyor
Temmuz ayında minimum fiyata artırım yapılamasının yanında çalışanların maaşlarına vergi ayarı yapılarak alım gücünün artırılması hedeflenecek. Yeni düzenleme ile bir arada fiyatlar üzerindeki vergiler tekrar belirlenerek çalışanların gelirlerini artırıcı uygulamalar hayata geçirilecek. Burada personel tarafını temsilen TÜRK-İŞ ve patron tarafını temsilen TİSK’in görüşleri alınarak taslak çalışmalar yapılıyor. Bu düzenlemeyi Hazine ve Maliye Bakanlığı yürütüyor.
5 Haziran tarihine dikkat
Hem Merkez Bankası’nın beklenti anketi hem de ekonomistlerin beklentisine nazaran yeni taban fiyat için kıymetli bir belirteç olan 6 aylık enflasyon sayılarının yüzde 20-23 ortasında olması bekleniyor. 5 Haziran tarihinde TÜİK’in Mayıs ayı enflasyon sayılarını açıklamasıyla 5 aylık enflasyon oranı netleşecek. Bu sayı da Minimum Fiyat Tespit Kurulu’nun masasında olacak.
Asgari Fiyat Tespit Kurulu haziran ayında toplanacak ve uzlaşma müzakerelerini yürütecek. Bakanlık şimdiden optimum taban fiyatın tespit edilmesi için TÜİK’in bilgilerine takviye olacak anket ve gibisi saha çalışmalarını gerçekleştirmeye başladı.
Pazarlıkta alt hudut 500 dolar
Asgari fiyat tespit edilirken, emekçi tarafını temsilen TÜRK-İş talep ettiği sayısı, TİSK verebileceği sayısı belirtecek. Taraflar ellerindeki bilgileri masaya yatıracak. Burada Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in lisana getirdiği ‘500 dolar’lık bir alım gücü kritik alt hudut olarak dikkat çekiyor. Yeni taban fiyatın bir refah hissesi ile yüzde 30-35 ortasında artmasına neredeyse kesin gözü ile bakılıyor.
Yüzde 30 formulü öne çıkıyor
Refah hissesi ile dikkate aldığımızda taban fiyat artırımı için birinci seçenek olarak yüzde yüzde 30 artırım formülü ortaya çıkıyor. Taban fiyata Temmuz ayında yüzde 30 artırım yapılması durumunda net fiyat 11.058 TL brüt fiyat ise 13.010 TL olacak. Minimum fiyata geçen yıl temmuz artırımı da yaklaşık yüzde 30 civarında olmuştu. Minimum fiyata Temmuz ayında yüzde 35 artırım yapılması durumunda ise net fiyat 11.475 TL brüt fiyat ise 13.500 TL olacak. Bu durumda Temmuz ayında emekli ve memur maaşlarına Ocak 2023 periyodunda verilen refah hissesine emsal bir uygulama kelam konusu olacak.
