Hüseyin GÖKÇE-ANKARA
Bu yılbaşından itibaren ihracat gelirlerinin muhakkak bir kısmının bozdurulması zaruriliği getiren uygulamanın geriye hakikat yürütüldüğü belirtiliyor. Dr. Ahmet Ozansoy, Merkez Bankası tarafından yayımlanan İhracat Genelgesi ile getirilen ihracat gelirinin yüzde 25-40’ının bozdurulması zorunluluğuna atıfta bulunarak, düzenlemenin yürürlük tarihinin net olmaması sebebiyle uygulamanın geriye yürütüldüğünü söyledi. Ozansoy, kimi bankaların evvelden ihracat yapmış ve dövizi elden çıkarmış şirketlere, ihracat dokümanını kapatmak için dövizi tekrar bankaya yatırmasını istediklerini aktardı.
“Firmalar Cumhuriyet Savcılığı’na sevk ediliyor”
İhracat gelirinin 180 gün içinde yurda getirilme mecburiliği bulunduğuna dikkat çeken Ozansoy, bozdurma yükümlülüğü öncesi ihracat yapan lakin bu 180 günlük süreyi kullanarak kapatma sürecini şimdi yapmamış firmalara da mevzuata uygun olmadığı halde ihracat gelirinin yüzde 40’ını bozdurmaya zorlandıklarını bildirdi.
Türkiye’de ihracat süreçlerindeki mali süreçlerin nasıl gerçekleştirileceği ve kapatılacağının Türk Parası Değerini Müdafaa Hakkında 32 Sayılı Karar ile bu Karara Ait Bildirime dayanılarak Merkez Bankası tarafından belirlendiğini belirten Ozansoy, buna ait genelgede ise ihracat bedellerinin 180 gün içinde yurda getirilmesine ait genel bir kural yer aldığını kaydetti. İhracat bedelini bozdurma mecburiliği getirilmeden evvel ihracatını yaparak bankaya getiren ancak şimdi mühleti olduğu için evrak kapatma süreci yapmayan firmaların enteresan taleplerle karşılaştığını söyleyen Ozansoy,
“Bazı ihracatçılar, evvelden getirilmiş ve harcanmış ihracat bedelinin %40’ı kadar paranın tekrar temin edilerek bankaya getirilip bozdurulması istekleriyle karşılaşmışlardır. Bu isteği yerine getiremeyen ihracatçılar vergi dairelerine şikâyet edilerek Cumhuriyet Savcılığına sevk edilmiştir” değerlendirmesinde bulundu.
Döviz bozdurma zorunluluğundan evvel yapılan ihracatın kapatılması için sonradan çıkarılan mevzuata bakılarak süreç yapılmasının hukuken mümkün olmadığına değinen Ahmet Ozansoy, buna rağmen risk almak istemeyen birtakım bankaların Kapatma Evrakı düzenlemeyi reddettiğini söyledi.
Ozansoy mevzuattaki yanlışlığın düzeltilmesi için ise şu tekliflerde bulundu:
“Bahse mevzu genelgenin EK-1’nci hususunda yer alan “Bu unsurun yürürlük tarihinden itibaren İBKB’ye yahut DAB’a bağlanan ihracat bedellerinin” sözünün manası “yürürlük tarihinden itibaren düzenlenme mecburiliği başlayan İBKB” biçiminde olmak durumundadır. Çünkü öncesinde getirilip harcanan bir paranın sonradan tekrar yatırılarak bozdurulması zaruriliği hukukun en temel unsuru olan geriye yürümezlik unsuruna aykırıdır”
“Genelgenin yürürlük tarihi net değil”
Ozansoy, Vergialgi.com isimli internet sitesinde yer alan makalesinde, bu vakit dilimi içinde İhracat Bedeli Kabul Evrakı (İBKB) düzenlenmesinin mecburî olduğunu vurguladı. Bu evrakların paranın yatırıldığı bankalar tarafından düzenlendiği bilgisini veren Ahmet Ozansoy, yurda getirilen dövizin bozdurulma zorunluluğunun 3 Ocak 2022’de başladığını bildirdi. İhracatçıların 18 Nisan’a kadar dövizin yüzde 25’ini, bu tarihten itibaren ise yüzde 40’ını bozdurmak zorunda olduğuna dikkat çeken Ozansoy, Merkez Bankası’nın ihracat genelgesinde zorunluluğun hangi tarihleri kapsadığına ait net bilgilerin yer almadığını söyledi. Genelgenin tarih konusunda netlik içermemesi sebebiyle mevzuat yazma tekniğine çok uygun olmadığını söz eden Ozansoy, yürürlük tarihinden evvel gerçekleştirilmiş ihracat gelirlerinin ne olacağına ait kararın de yer almadığı bilgisini verdi.
