Mehmet Hanifi GÜLEL / İSTANBUL
Güneydoğu’da son yıllarda önemli manada üretim alanı artan pamukta bu yıl fiyatın düşük olması üreticiyi önemli manada zorluyor. Çukobirlik bu yıl 44 randımanlı pamuk fiyatının 21 lira açıkladı, fakat piyasada pamuğun kilosu 15 liraya kadar düştü. Çiftçi temsilcileri 1 kilo pamuk maliyetinin kiralama ve güç dahil edildiğinde 17 lirayı aştığını belirtiyor. Dal temsilcileri fiyatın bu türlü devam etmesi halinde önümüzdeki yıl çiftçinin pamuk ekimi yapmayacağı söz ediyor. Temsilciler, devletin bu periyotta 3-4 aylığına da olsa iplik ithalatına kota koymasını talep ediyorlar. Böylelikle kapanan yerli çırçır fabrikalarının tekrar üretime geçmesi sağlanacağını belirtiliyor. Öbür yandan bölgede bu yıl üretim alanı yüzde 50 azalan kırmızı biberin fiyatı da 15 liraya kadar çıktı. Bu periyotta bibere olan yüksek talepten ötürü arzda önemli problemler yaşanıyor.
İşçilik fiyatı kiloda 2,5 lirayı buluyor
Ziraat Odaları Şanlıurfa Vilayet Uyum Şurası Lideri Hikmet İpar, Çukobirlik’in 44 randımanlı pamuk fiyatının 21 lira olarak açıklaması ve piyasada çırçır fabrikalarının bunu fırsata dönüştürdüğünü söyledi. Şu anda pamuğun piyasada maliyetine satıldığını belirten İpar, “Elle toplanan pamukta randıman çok düşük çıktığı için 14-15 liraya kadar düşüyor. Makineyle toplanan da 17 lira civarında. Personellik fiyatları resmi olarak açıkladığımız 40 randıman pamuk için 2 lira 10 kuruş, bu da piyasada 2,5 liraya kadar çıkıyor” dedi.
Destek priminin artırılması talep ediliyor
Bölgede bilhassa elektrikle sulama yapanların maliyetinin şu anda 17 liraya denk geldiğini söz eden İpar, fiyatların bu formda devam etmesi halinde çiftçilerin seneye pamuk ekmeyeceğini lisana getirdi. Çukobirlik’ten fiyatın en az 25 lira açıklamasını ve bakanlığın da prim dayanağını 2 ile 2,5 lira civarında belirlenmesini beklediklerini aktaran İpar, “Şu an devlet kilo başına 1 lira 10 kuruş dayanak veriyor ve bu dayanak 3 yıldır tıpkı düzeyde. Mazot ve gübre dayanağında âlâ bir artış oldu lakin prim dayanağı hiç artırılmadı. Şayet piyasada 20 ile 22 liraya pamuk gitseydi ve 2,5 lira da dayanak olsaydı toplamda 25 lirayı bulmuş olacaktı. Bu durumda çiftçi ben para kazandım diyebilirdi” diye konuştu.
“Biber ile pamuk fiyatı eşitlendi”
Şanlıurfa’da bu yıl artan pamuk üretim alanıyla ülkedeki toplam üretimin yüzde 46’sını ulaşması beklendiğini söz eden İpar, ekim alanlarında geçen yıla nazaran en az yüzde 25 dolayında bir artışının olduğunu bildirdi. Bölgede bu yıl 2,8 milyon dekarda pamuk ekimi yapıldığı bilgisini veren İpar, 1,4 milyon ton kütlük pamuk üretimi beklendiğini aktardı. Pamuk alanlarının artış sebebinin geçen yılki yüksek fiyattan kaynaklandığını belirten İpar, “Yine geçen yıl biberin ucuz olmasından ötürü bilhassa biber ekim alanları azaldı. Bu yıl üretim az olduğu için biber fiyatı yüksek seyrediyor. Biber alanları en az yüzde 50’si pamuğa döndü. Şu an biber ile pamuk fiyatı eşitlendi. Biber fiyatı da 15 liraya yükseldi. Bu durum istikrarlı bir eser ekimi siyasetimizin olmamasından kaynaklanıyor” diye konuştu.
“İplik fabrikalarının yüzde 50’si kapandı”
Pamuk fiyatının daha evvel 25 lira düzeyinde bulunduğunu ve hasatın başlamasıyla şuan 15 liraya kadar düştüğünü belirten Şanlıurfa Ziraat Odası Lideri Ahmet Eyyüpoğlu, çiftçilerin kiralama ve güç girdisi dahil edildiğinde 1 kilo pamuğun maliyetinin 17 lirayı bulduğunu söyledi. Şu an maliyetinin altında pamuk alındığına dikkat çeken Eyyüpoğlu, “Bundan ötürü çiftçilerimiz çok sıkıntı durumda. Bizim beklediğimiz fiyat Çukobirlik’in 40 randıman pamuğa 22 lira açıklamasıydı. Bu yıl yakıt başta olmak üzere tüm girdiler çok yüksek olunca ve fi yat da düşük olunca seneye kimse ekmez diye düşünüyorum. Aydın bölgesinde Tariş pamuk fiyatını 23,5 açıkladı. Tariş bölgede tüm pamuğu alabiliyor, bizim burada ise Çokubirlik en fazla 50 bin ton alabilir. Lisanslı depolar balya alıyordu onun kredilerini de kapattılar. Öte yandan vilayetteki iplik fabrikalarının yüzde 50’si kapandı. Bu da elektriğe yüzde 50 artırım gelmesinden ötürü kapandı. Şu an devletin yapması gereken 3-4 aylığına dışardan gelen ipliğe kota koyması gerekiyor. Devletin cebinden de bir şey çıkmaz olur. İplikçiler o vakit önünü görür ve fabrikayı çalıştırırlar” açıklamasında bulundu.
